ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ Περιπλέκονται οι αντιθέσεις και εντείνεται η επίθεση στους λαούς

Η ανεργία σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο (εδώ Ισπανία) έχει εκτοξευτεί

Associated Press

Εν μέσω αντιθέσεων και ανταγωνισμών εξελίχθηκε την περασμένη βδομάδα η καπιταλιστική κρίση στην Ευρωζώνη. Ταυτόχρονα, στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχίζεται η αναζήτηση συμβιβασμών και εκδηλώνονται κάποιες κινήσεις για συντονισμό των πρωτοβουλιών αλλά και ομαδοποίηση σε μπλοκ κρατών.Επιβεβαίωση του βάθους της κρίσης, που διαπερνά την Ευρωζώνη και παγκόσμια, αποτέλεσε η πολλά υποσχόμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την Πέμπτη στη Φραγκφούρτη. Τις προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει τις προηγούμενες μέρες ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι, ο οποίος δεσμεύθηκε πως θα γίνει «το παν» για τη διάσωση του ευρώ, διαδέχθηκε απογοήτευση και το κλίμα αυτό αποτυπώθηκε σε αύξηση του κόστους δανεισμού Ιταλίας και Ισπανίας και σε πτώσεις στα διάφορα χρηματιστήρια, ενώ το ευρώ υποχώρησε κάτω από τα 1,22 δολάρια.
Η «άκαρπη» συνεδρίαση του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επανέφερε στο προσκήνιο τις μεγάλες αντιθέσεις που φυσικά σχετίζονται με τη φαγωμάρα μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων για τον επιμερισμό της ζημιάς από την καπιταλιστική κρίση. Μετά τις προσδοκίες που καλλιεργούσαν για άμεσα μέτρα από την ΕΚΤ - προφανώς αυτή η προπαγανδιστική επιχείρηση είναι μέρος των χρηματοπιστωτικών παιχνιδιών - ήρθαν οι ερμηνείες των δηλώσεων που έκανε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, μετά τη συνεδρίαση του ΔΣ της ευρωτράπεζας, σύμφωνα με τις οποίες μπορεί να μην ανακοίνωσε συγκεκριμένα άμεσα μέτρα, αλλά «σταδιακά δείχνει να παίρνει σάρκα και οστά το "μεγάλο σχέδιο" για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους σε ένα διαφορετικό πλαίσιο απ' ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, με τη στενή συνεργασία της ΕΚΤ με τις κυβερνήσεις»...
Σε σχετική ανάλυση του αμερικανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου «Bloomberg», σημειώνεται πως ο Μ. Ντράγκι αναφέρθηκε στα βήματα που θα ακολουθήσει η ΕΚΤ, αποφεύγοντας όμως να μιλήσει αναλυτικά για τη νέα στρατηγική της ευρωτράπεζας, καθώς οι παρεμβάσεις στην αγορά θα χρειαστούν βδομάδες, ίσως και μήνες, για να υλοποιηθούν, δεδομένου ότι υφίστανται ακόμη σημαντικά εμπόδια. Μάλιστα, σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτό που θέλει να διασφαλίσει μέσω αυτής της διαδικασίας είναι ότι όποιες χώρες ζητήσουν τη βοήθεια της ΕΚΤ για την αγορά ομολόγων να είναι υποχρεωμένες να ακολουθούν αυστηρή δημοσιονομική πολιτική. Δηλαδή επιβεβαιώνουν ότι η ΕΚΤ είναι ο μοχλός που σπρώχνει τις χώρες στην επιβολή των πιο βάρβαρων αντιλαϊκών μέτρων με πρόσχημα το χρέος.

Σενάρια κατάρρευσης της Ευρωζώνης

Ταυτόχρονα στο γαϊτανάκι της εξόδου από την Ευρωζώνη δεν παίζει μόνο η Ελλάδα, η «International Consolidated Airlines Group» ανακοίνωσε ότι συντάσσει έκτακτα σχέδια για την ενδεχόμενη έξοδο της Ισπανίας από το ευρώ. Πρόκειται, όπως αναφέρουν παρατηρητές, για την πιο ανοιχτή παραδοχή μέχρι σήμερα από μέρους επίλεκτης ευρωπαϊκής εταιρείας για τους κινδύνους κατάρρευσης της Ευρωζώνης. Η IAG, μητρική εταιρεία των αεροπορικών «British Airways» και «Iberia», αναφέρει ότι έχει συστήσει διοικητική ομάδα διαχείρισης της κρίσης της Ευρωζώνης, που έχει ξεκινήσει να συντάσσει τον «οδικό χάρτη μιας ισπανικής εξόδου από το ευρώ», στον οποίο θα μελετώνται οι επιπτώσεις σε όλους τους τομείς επιχειρήσεων, αν εξέλθει η μεσογειακή χώρα από το ενιαίο νόμισμα.
Είναι καθημερινό φαινόμενο η εκτόξευση «τροχιοδεικτικών βολών» για το ενδεχόμενο αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ. Συνέχεια σε αυτό το μπαράζ δηλώσεων έδωσε ο Γερμανός υπουργός Μεταφορών Π. Ραμσάουερ, μέλος της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης της Βαυαρίας, ο οποίος σε συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση είπε: «Φυσικά και η Ελλάδα μπορεί να βγει από το ευρώ (...) Αν και πρέπει να το πούμε, δεν είναι αυτή η λύση όλων των προβλημάτων».
Στο μεταξύ άρχισαν πάλι να εμφανίζονται σενάρια περί παράλληλης κυκλοφορίας στην Ελλάδα ευρώ και «νέας» δραχμής. Αυτό τουλάχιστον προτείνει ομάδα Γερμανών οικονομολόγων και εκπροσώπων της γερμανικής οικονομίας, σύμφωνα με την οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» που εκδίδεται στο Αμβούργο. Στόχος τους, με βάση το σενάριο, «να αποφευχθούν οι αρνητικές επιπτώσεις της επιστροφής της Ελλάδας στο εθνικό νόμισμα, αλλά και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας». Ειδικότερα προτείνουν την πληρωμή μισθών και συντάξεων σε δραχμές, των οποίων η συναλλαγματική ισοτιμία έναντι του ευρώ θα είναι κυμαινόμενη, δηλαδή το εθνικό νόμισμα θα μπορεί να υποτιμηθεί.
Στον απόηχο δημοσιευμάτων που ήθελαν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να αποσύρεται από το ελληνικό πρόγραμμα, η επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι το Ταμείο «δεν εγκαταλείπει ποτέ το τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα», αλλά θα «απαιτήσει» την εφαρμογή του προγράμματος μεταρρυθμίσεων που απαιτείται από την τρόικα.

Παγκόσμιος χαρακτήρας

Πυκνώνουν τα συμπτώματα που επιβεβαιώνουν τον παγκόσμιο χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης και ταυτόχρονα τα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα προσπαθούν να θωρακίσουν τα δικά τους συμφέροντα. Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα προειδοποίησε ότι η αμερικανική οικονομία θα αντιμετωπίσει τους επόμενους μήνες «θυελλώδεις καταστάσεις εξαιτίας της κρίσης χρέους της Ευρώπης». Υπενθυμίζεται πως ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τ. Γκάιτνερ είχε στις αρχές της βδομάδας στη Γερμανία συνάντηση με τον Γερμανό ομόλογό του Β. Σόιμπλε και στην ανακοίνωση που εξέδωσαν οι δύο υπουργοί τονίζουν ότι η δέσμευση τόσο από την ΕΚΤ όσο και από τις κυβερνήσεις Γερμανίας και Γαλλίας είναι να γίνει «ό,τι είναι δυνατό» για την υπέρβαση της κρίσης στην Ευρωζώνη. Οι δύο υπουργοί έδωσαν «εύσημα» σε Ιρλανδία και Πορτογαλία για την πορεία των προγραμμάτων τους και συζήτησαν την κατάσταση σε Ιταλία και Ισπανία, οι οποίες «προχωρούν σε εκτενείς δημοσιονομικές και δομικές μεταρρυθμίσεις», ενώ εντύπωση προκαλεί ότι δεν έκαναν καμία δημόσια αναφορά για την Ελλάδα.
Ενας δείκτης της γενικευμένης ύφεσης στις καπιταλιστικές οικονομίες είναι η υποχώρηση του πληθωρισμού, όπου αποτυπώνει την πτώση σε παγκόσμιο επίπεδο της ζήτησης και τη διεύρυνση της φτώχειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού στις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη υποχώρησε - για τέταρτο συνεχή μήνα - τον Ιούνη. Τα μεγέθη που ανακοινώθηκαν από τον ΟΟΣΑ έδειξαν πως ο δείκτης τιμών καταναλωτή στα 34 κράτη-μέλη του ενισχύθηκε 2% στη διάρκεια των 12 μηνών έως τον Ιούνη, αύξηση όμως μικρότερη κατά 2,1% στους δώδεκα μήνες έως το Μάη και το χαμηλότερο ποσοστό αύξησης από τα τέλη του 2010. Ο ρυθμός πληθωρισμού υποχώρησε, επίσης, και σε μεγάλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα, η Νότια Αφρική και η Βραζιλία.

Κίνα: Συμπτώματα «κόπωσης»

Συμπτώματα «κόπωσης» παρουσιάζει και η οικονομία της Κίνας, που αντιμετωπίζει «σχετικά μεγάλες» πτωτικές πιέσεις, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο «Xinhua News Agency», που επικαλείται δηλώσεις του πρωθυπουργού Γουέν Τζιαμπάο σε συνάντηση κρατικών στελεχών. Το Πεκίνο, όπως είπε, θα θέσει ως προτεραιότητα τη διατήρηση της σταθερής οικονομικής ανάπτυξης και επαναβεβαίωσε πως η κυβέρνησή του θα διατηρήσει τη «συνετή» νομισματική πολιτική και την προληπτική δημοσιονομική πολιτική και πως για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης η Κίνα θα μειώσει παραπέρα τους φόρους και θα ενθαρρύνει τη σταθερή και κατάλληλη ανάπτυξη στην πίστωση. Δηλαδή πρόκειται για σαφή βήματα ενίσχυσης της κατανάλωσης, μέσω αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος, αυτό στο βαθμό που η κινέζικη παραγωγή θα δυσκολεύεται στις αγορές της Δύσης που βρίσκονται σε ύφεση.
Στο χορό της κρίσης φαίνεται πως έχει μπει και η βρετανική οικονομία, καθώς, σύμφωνα με τον οίκο «Moody's», παρατηρείται μείωση στις εκτιμήσεις για τις προοπτικές της εν μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Σε τακτική έκθεσή του, αναφέρει πως έπειτα από την πτώση του ΑΕΠ κατά 0,7% στο δεύτερο τρίμηνο, η δυνατότητα της Μ. Βρετανίας να εμφανίσει ανάπτυξη στο ΑΕΠ συρρικνώθηκε και πλέον αναμένει πως το βρετανικό ΑΕΠ θα αναπτυχθεί κατά 0,4% κατά τη διάρκεια του 2012 και κατά 1,8% το 2013.

Αύξηση ανεργίας

Αμεση αντανάκλαση της κρίσης στη ζωή των λαών έχει η αύξηση της ανεργίας. Στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χτες η Γιούροστατ, η ανεργία τον Ιούνη παρέμεινε στο 11,2%, δηλαδή στο υψηλότερο ποσοστό από τότε που ξεκίνησαν να καταγράφονται τα σχετικά στοιχεία, το 1995. Την αρνητική πρωτιά στην ανεργία εξακολουθεί να κατέχει η Ισπανία (24,8%) και ακολουθεί δεύτερη η Ελλάδα με 22,5% (στοιχεία Απρίλη). Η Γιούροστατ υπολογίζει ότι στην ΕΕ άνω των 25 εκατομμυρίων άνθρωποι δεν έχουν δουλειά, εκ των οποίων 17,8 εκατομμύρια ζουν στις χώρες της Ευρωζώνης. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε νωρίτερα χτες το γερμανικό Γραφείο Εργασίας, ο αριθμός των ανέργων στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία αυξήθηκε για τέταρτο συνεχή μήνα τον Ιούλη κατά 7.000, φθάνοντας στα 2.888.000. Αντίθετα στην Ιταλία καταγράφεται το υψηλότερο επίπεδο ανεργίας από το Γενάρη του 2004, φτάνοντας το 10,8%. Τον Ιούνη του 2011 η ανεργία είχε διαμορφωθεί στο 8,1%. Ο αριθμός των ανέργων σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αυξήθηκε 2,7% στα 2.790.000 άτομα.

Υποχωρεί η μεταποίηση στην Ευρωζώνη

Και ενώ όλα αυτά είναι σε εξέλιξη, η κρίση καλά κρατεί και διευρύνεται. Ετσι σε χαμηλό τριετίας υποχώρησε η μεταποιητική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη. Συγκεκριμένα με τον υψηλότερο ρυθμό των τελευταίων τριών ετών μειώθηκε η μεταποιητική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη τον Ιούλη, σύμφωνα με την έκθεση της εταιρείας «Markit», η οποία επισημαίνει στην έκθεσή της την ευρεία οικονομική αδυναμία στην Ευρωζώνη, με σχεδόν όλους τους δείκτες PMI (Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών) να βρίσκονται κάτω από τις 50 μονάδες, όριο που διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη μεταποίηση. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η Ιρλανδία, όπου ο δείκτης PMI ανήλθε σε υψηλό 15 μηνών (53,9 μονάδες). Στην Ελλάδα η επιδείνωση των αντίστοιχων δεικτών είναι χαρακτηριστική. Σημαντική ήταν η μείωση των νέων παραγγελιών, λόγω της αδύναμης ζήτησης.

πηγή ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ