ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ ΣΤΗ ΦΟΥΚΟΥΣΙΜΑ Εγκληματικές οι ευθύνες αστικών κυβερνήσεων - κεφαλαίου

Σαν χάρτινος πύργος κατέρρευσε ο αντιδραστήρας της υπ' αριθμό 3 μονάδας του συγκροτήματος της Φουκουσίμα

Το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα δεν προκλήθηκε ούτε από το σεισμό, ούτε από το τσουνάμι της 11ης Μάρτη 2011. Τα φυσικά φαινόμενα καταστροφής λειτούργησαν πιο πολύ ως αφορμές παρά ως αιτίες. Το δυστύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα ήταν επί της ουσίας ένα έγκλημα εκ προμελέτης με ηθικούς και φυσικούς αυτουργούς το πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο της ιαπωνικής αστικής τάξης, το βιομηχανικό σύμπλεγμα, τις αρμόδιες κυβερνητικές «ελεγκτικές» αρχές και ένα συνονθύλευμα σοβαρών ελλείψεων, γραφειοκρατικής εμπλοκής και διαπλοκής που εμπόδισε τη λήψη και εφαρμογή στοιχειωδών μέτρων ασφάλισης πολλών εκ των 55 πυρηνικών σταθμών στην Ιαπωνία όχι πέρσι αλλά πολλά χρόνια νωρίτερα. Σε αυτό το αναμενόμενο (για πολλούς από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ...) συμπέρασμα κατέληξε την περασμένη Πέμπτη η 10μελής επιτροπή ειδικών, με επικεφαλής τον Κιγιόσι Κουροκάβα, έπειτα από έρευνες έξι μηνών και συνεντεύξεις 1.167 ατόμων διάρκειας 900 ωρών.

Η επιτροπή μεταξύ άλλων σημειώνει ότι:

• «Η καταστροφή ήταν ανθρωπογενής που θα μπορούσε και θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί και αποτραπεί».
• Οι επιπτώσεις από το πυρηνικό δυστύχημα που ήταν μία «ξεκάθαρη υπόθεση Made in Japan» (!) θα μπορούσαν να ήταν πιο μικρές με μία πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση»!
• Πολλαπλά ήταν τα λάθη και σοβαρή η αμέλεια που επέδειξαν κυβέρνηση, εταιρεία και ελεγκτικές αρχές αφήνοντας απροετοίμαστο το πυρηνικό συγκρότημα.
• Κάποια από τα θεμελιώδη αίτια πρόκλησης της καταστροφής και αδυναμίας αντιμετώπισης των επιπτώσεών της ήταν, όπως αναφέρεται, «αποτέλεσμα των συμβάσεων της ιαπωνικής κουλτούρας, όπως: η εύκολη υπακοή, η απροθυμία αμφισβήτησης της εξουσίας, η προσήλωση στο «πρόγραμμα» και τα μικροσυμφέροντα της ομάδας»...
• Υπογραμμίζει ότι η διεύθυνση του συγκροτήματος και τα στελέχη της αρμόδιας εταιρείας ΣΚΟΠΙΜΑ δεν εφάρμοσαν τις βασικές αρχές ασφαλείας προκειμένου να αυξήσουν την κερδοφορία τους, με αποτέλεσμα «να προδώσουν το δικαίωμα του λαού για ασφάλεια από τα πυρηνικά ατυχήματα».
• Ανάμεσα στα μέτρα ασφαλείας τα οποία κατηγορούνται οι αρμόδιες αρχές ότι δεν τήρησαν, είναι η εκτίμηση της πιθανότητας καταστροφής, η προετοιμασία για περιορισμό παράπλευρων ζημιών από φυσική καταστροφή και η προετοιμασία σχεδίου εκκένωσης του χώρου.
• Στηλιτεύει ακόμη το γεγονός πως οι ιαπωνικές κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών, μετά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του '70, έδωσαν ασύδοτη ελευθερία στο ιαπωνικό βιομηχανικό σύμπλεγμα να αναπτύξει την πυρηνική ενέργεια δίχως ουσιαστικό έλεγχο και υπό τη σκιά ενός γραφειοκρατικού μηχανισμού «που έθεσε τα συμφέροντά του υπεράνω του πολύ σημαντικότερου καθήκοντος που είναι η προστασία της δημόσιας ασφάλειας».

Διαδηλωτές διαμαρτύρονται για τις προσπάθειες επαναλειτουργίας δύο πυρηνικών σταθμών δίχως τη λήψη ολοκληρωμένων μέτρων εκσυγχρονισμού και θωράκισής τους...

Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν πως μόνον έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός «γιατί η Ιαπωνία δεν διδάχθηκε τίποτε από τα πυρηνικά δυστυχήματα τη δεκαετία του '80 στο Θρι Μάιλ Αϊλαντ (των ΗΠΑ) και το Τσέρνομπιλ (της Ουκρανίας)» και γιατί δέχθηκε και παγίωσε πρακτικές που επέτρεψαν τη μη πραγματοποίηση ρυθμιστικών ελέγχων και τη συγκάλυψη ατυχημάτων μεγάλης κλίμακας στους πυρηνικούς σταθμούς...Στην πολυσέλιδη έκθεσή της η επιτροπή Κουροκάβα δεν παραλείπει να κάνει και ειδικότερες αναφορές στις αιτίες του δυστυχήματος στο πυρηνικό συγκρότημα της Φουκουσίμα, σημειώνοντας τη δραματική αδυναμία λειτουργίας των εφεδρικών γεννητριών ντίζελ και των συστημάτων ηλεκτροδότησης των μονάδων 1,2 και 4 του σταθμού Ντάι-ίτσι που ήταν από τα πρώτα που πλημμύρισαν μετά το τσουνάμι. Επισημαίνει ακόμη πως οι αρμόδιοι φορείς και τα διευθυντικά στελέχη της υπεύθυνης εταιρείας TEPCO γνώριζαν ήδη από το 2006 όχι μόνον τον κίνδυνο πολλαπλών μπλακάουτ στο συγκεκριμένο πυρηνικό συγκρότημα, αλλά και τη μεγάλη ανάγκη δομικής ενίσχυσης του κτιριακού συμπλέγματος.
Καταγγέλλει ακόμη, έστω και διακριτικά, τα εμπόδια που όρθωσαν απέναντι στα μέλη της επιτροπής κυβερνητικοί παράγοντες, στελέχη της εταιρείας και μέλη «ανεξάρτητων» ρυθμιστικών αρχών περί βιομηχανικής και πυρηνικής ασφάλειας. Επιπλέον κατηγορεί την ΤΕPCO για την εξαιρετική ευκολία και σπουδή με την οποία έσπευσε να αποδώσει το τραγικό δυστύχημα στο τσουνάμι, για να μη φανούν οι εγκληματικές ευθύνες που είχε για την ανεπαρκή αντισεισμική θωράκιση του συγκροτήματος...
Τέλος, στηλιτεύει τις εγκληματικές οργανωτικές παραλείψεις της εταιρείας και το γεγονός ότι άφησε ουσιαστικά απροστάτευτους τους εργαζόμενους τις πρώτες μέρες της κρίσης να παλεύουν να αντιμετωπίσουν την καταστροφή μέσα στο σκοτάδι με ελλιπή εγχειρίδια και φακούς.

Ολοι γνώριζαν...

Τα ευρήματα της επιτροπής Κουροκάβα δεν έπεσαν ως «κεραυνός εν αιθρία». Από τις πρώτες μέρες του πυρηνικού δυστυχήματος στη Φουκουσίμα ο «Ρ» είχε αναφερθεί στα σοβαρά προβλήματα λειτουργίας των πεπαλαιωμένων σήμερα πολλών εκ των 55 ιαπωνικών πυρηνικών σταθμών που είχαν κατασκευαστεί με προδιαγραφές της δεκαετίας του '60 και του '70, δίχως πρόβλεψη για αντισεισμική θωράκιση και τσουνάμι. Είχε επίσης αναφερθεί εκτενώς στις σοβαρές, εγκληματικές ευθύνες και αμέλειες των αστικών κυβερνήσεων που εξυπηρετούσαν τα μονοπωλιακά συμφέροντα και διαιώνιζαν την προβληματική λειτουργία των πυρηνικών σταθμών για να μη μειωθεί η κερδοφορία τους, με τη συνενοχή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), η οποία συνηθίζει να «ερευνά» με περισσή ευκολία τα πυρηνικά προγράμματα χωρών που δε συναινούν ή δε συμβαδίζουν με τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις των ΗΠΑ και των συμμάχων τους προτού καν αυτά γίνουν (όπως στην τρανταχτή περίπτωση του Ιράν...).
Οπως γράφαμε από το Μάρτη του 2011, στην περίπτωση της Φουκουσίμα, το δυστύχημα δεν προκλήθηκε μόνον γιατί είχαμε σεισμό 9 Ρίχτερ και τσουνάμι, αλλά διότι εξακολουθούσαν να λειτουργούν πυρηνικοί σταθμοί κατασκευασμένοι 30 ή και 40 χρόνια πριν, από την αμερικανική εταιρεία «General Electric», ενώ είχαν σχεδιαστεί να αντέξουν το πολύ σε σεισμούς 6,5 Ρίχτερ κι ενώ είχαν κτιστεί πάνω σε ιδιαίτερα επικίνδυνα σεισμογενή ρήγματα! Σημειώναμε ακόμη ότι οι Ιάπωνες καπιταλιστές, σε αγαστή συνεργασία με τις αστικές κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών, έβαζαν σε πρώτη μοίρα τα κέρδη και σε δεύτερη την υγεία και την ασφάλεια του ιαπωνικού λαού, αφού η μοναδική τους προτεραιότητα ήταν η σταθερή παραγωγή ενέργειας - με κάθε κόστος... - ακόμη και από χαλασμένους, ελαττωματικούς ή κατασκευαστικώς ξεπερασμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες!
Είχαμε επίσης αναφερθεί και στις έγκαιρες και καίριες επισημάνσεις αυτής της προδιαγεγραμμένης καταστροφής από τα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιαπωνίας (όπως ο Γιοσίι Χιντεκάτσου) που έξι χρόνια νωρίτερα είχαν προειδοποιήσει και ενημερώσει την αρμόδια επιτροπή της Βουλής ότι το 80% των πυρηνικών σταθμών που λειτουργούν στη χώρα «θα αντιμετωπίσουν σοβαρό κίνδυνο αν το επίπεδο της θάλασσας πέσει κατά τέσσερα μέτρα και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί θαλασσινό νερό για την ψύξη του πυρήνα του αντιδραστήρα». Χρόνια τώρα, το ΚΚ Ιαπωνίας ζητούσε τη λήψη μέτρων ασφαλείας και την εξασφάλιση των απαραίτητων κονδυλίων για τον εκσυγχρονισμό και θωράκιση των πυρηνικών σταθμών...
Ωστόσο, ενάμιση χρόνο μετά το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα, τίποτε δεν φαίνεται πως έχει επί της ουσίας διορθωθεί. Η εταιρεία TEPCO που τόσα χρόνια έβαζε στις τσέπες της κέρδη εκατομμυρίων δολαρίων, τώρα εξακολουθεί να στέκεται στα πόδια της με κρατικά κεφάλαια (κατά τη γνωστή πρακτική του καπιταλισμού: τα κέρδη δικά μου, οι ζημιές του κράτους...) και τους φουσκωμένους λογαριασμούς που αναγκάζονται να πληρώνουν οι Ιάπωνες πολίτες. Τα συστήματα ασφάλειας και ελέγχου ελάχιστα έχουν διορθωθεί και οι ανευθυνο-υπεύθυνοι ουδόλως έχουν διδαχθεί από τον εφιάλτη της Φουκουσίμα, καθώς η ενέργεια εξακολουθεί να είναι εμπόρευμα για την κερδοφορία των μονοπωλίων. Χαρακτηριστική εξέλιξη; Ελάχιστες ώρες πριν δημοσιοποιηθεί η έκθεση Κουροκάβα, είχε δοθεί εντολή να λειτουργήσει ξανά ο αντιδραστήρας στο πυρηνικό συγκρότημα ΟΡΙ της εταιρείας ενέργειας «Κανσάι», παρά τις οργισμένες προειδοποιήσεις των ειδικών πως εάν είχαν ληφθεί σοβαρά μέτρα θωράκισης και εκσυγχρονισμού του σταθμού, αυτός δεν θα έπρεπε να λειτουργήσει πριν το 2015...

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ