Με μεγαλύτερη ορμή και πείσμα στις μάχες που θα έρθουν Στιγμιότυπο από πρόσφατη κινητοποίηση

Οι χιλιάδες των διαδηλωτών που κατέκλυσαν τους δρόμους όλων των πόλεων για να ματαιώσουν το νέο αντιλαϊκό έγκλημα ήταν αναμενόμενο να κινητοποιήσουν κράτος και παρακράτος. Ο στόχος της διάλυσης της συγκέντρωσης στο Σύνταγμα, πριν καν αρχίσει, τέθηκε σε λειτουργία από νωρίς. Εβαλαν σε κίνηση τους μηχανισμούς που διαθέτουν και παρακρατικές ομάδες δοκίμασαν σχέδια και τακτικές για την αντιμετώπιση μαζικών διαδηλώσεων, αξιοποίησαν τη δράση και τους σχεδιασμούς διαφόρων ομάδων και των αυθόρμητων διαμαρτυριών καθοδηγώντας με σχεδιογράφηση, ώστε τα επεισόδια να γενικευτούν σε όλη την Αθήνα με στόχο να χτυπήσουν το οργανωμένο κίνημα που συσπειρώνεται κατά βάση στο ΠΑΜΕ. Αυτός ο στόχος βέβαια δεν επιτεύχθηκε. Αντίθετα, έχουμε μια σημαντική για το κίνημα εξέλιξη. Πιο πετυχημένη σύνδεση του οργανωμένου κινήματος και του αυθόρμητου σε ένα ποτάμι αποφασισμένων δυνάμεων.

Αν αναλωθούμε μόνο στην κρατική καταστολή και περιορίσουμε τη συζήτηση εκεί, θα πέσουμε σε παγίδα. Είναι αφοπλισμός της εργατικής τάξης και του λαού. Αυτό δε σημαίνει πως την υποτιμάμε. Παίρνουμε σοβαρά υπόψη τις στρατηγικές καταστολής, μας ενδιαφέρουν, βγάζουμε συμπεράσματα, οργανώνουμε τους δικούς μας σχεδιασμούς για να τις ακυρώνουμε.
Ομως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεφεύγουμε από το κύριο. Η κατάληξη αυτής της μεγάλης κινητοποίησης της τελευταίας βδομάδας, με συγκεντρώσεις, απεργίες, συλλαλητήρια και άλλες μορφές πάλης, είναι πεδίο για συμπεράσματα, για πιο διεισδυτική ανάλυση τακτικών, στόχων και προσανατολισμών. Συγκεντρώνεται εκ νέου πείρα που χρειάζεται να συζητηθεί πλατιά, να παρθεί υπόψη για το επόμενο διάστημα.

Πού δίνουμε τη μάχη

Οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι όμιλοι που επεκτείνονται σε αρκετούς κλάδους και μονοπωλούν την αγορά είναι αυτοί που καθορίζουν σήμερα τη ζωή της λαϊκής οικογένειας. Είναι αυτοί που πατώντας πάνω στο πολιτικό σύστημα που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει, αποτελούν ένα ενιαίο μαύρο μέτωπο που εχθρεύεται τον εργαζόμενο λαό και κάνει τα πάντα για να υπερασπιστεί τη «δικτατορία των μονοπωλίων» και να διατηρήσει το εκμεταλλευτικό σύστημα. Η δυστυχία και η ανέχεια του λαού έχουν τη σφραγίδα τους.
Δεν υπερβάλλουμε ούτε στο ελάχιστο όταν λέμε πως αποτελεσματικός είναι ο αγώνας που θα προκύπτει μέσα στους τόπους δουλειάς, όταν η ίδια η οργάνωση των εργατών θα βάζει εμπόδια στην εργοδοσία, θα της δένει τα χέρια. Δεν το αναφέρουμε για να είμαστε μηχανιστικά συνεπείς με τη θεωρία μας. Είναι ζήτημα αφετηριακής θέσης και αντίληψης για το πώς ένα σύστημα που βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που γίνεται όλο και πιο βάρβαρο, θα αντιπαλεύεται σταθερά, αποτελεσματικά ως την πλήρη ανατροπή του.
Η ματαίωση των νέων μέτρων, που εξαθλιώνουν ακόμα περισσότερο την εργατική τάξη, θα κριθεί εκεί που θα εφαρμοστούν. Το μνημόνιο και το κάθε μνημόνιο θα αντιπαλεύεται με καλύτερους όρους εκεί που θα πηγαίνει προς υλοποίηση.
Οταν αναφέρουμε πως το μέρος και την ώρα που θα επιλέγει το ταξικό κίνημα να συγκρούεται θα την επιλέγει το ίδιο, δεν το λέμε για λαϊκή κατανάλωση. Τα εργοστάσια, οι βιομηχανικές ζώνες είναι το μέρος που θέλουμε και θα κάνουμε τα αδύνατα δυνατά ώστε να διαμορφωθεί άμεσα ένα ισχυρό μέτωπο αντίστασης, παρεμπόδισης, ανατροπής της μείωσης μισθών και κατάργησης των Συλλογικών Συμβάσεων, να τσακιστεί η δικτατορία των μονοπωλίων, να ηττηθεί κατά κράτος η κυριαρχία τους. Εκεί μέσα διεξάγεται ο πόλεμος, η πιο σκληρή σύγκρουση. Εκεί αντιπαρατίθεται το συμφέρον του εργοδότη με τα συμφέροντα των εργατών. Κάθε τόπος δουλειάς το επόμενο διάστημα θα πρέπει να γίνει ορμητήριο της απόκρουσης. Να πολλαπλασιαστούν οι Χαλυβουργίες, να γενικευτεί το κλίμα αντίστασης.
Καθοριστικό ρόλο στον προσανατολισμό και στο περιεχόμενο της σύγκρουσης θα έχει η οργάνωση των εργατών στα εργοστάσια, το δυνάμωμα των σωματείων και του ΠΑΜΕ, η ενίσχυση του ΚΚΕ. Η μαζικότητα και η αποφασιστικότητα στα συλλαλητήρια και στις απεργίες θα είναι η έκφραση των διεργασιών στους τόπους δουλειάς και στις γειτονιές. Ετσι βλέπουμε τις ανεβασμένες μορφές πάλης. Με οργάνωση από τα κάτω, με κοπιαστική δουλειά εργάτη τον εργάτη. Κάθε άλλη μορφή πάλης που δεν έχει θεμέλια στους τόπους δουλειάς είναι περιορισμένης πίεσης, φτερό στον άνεμο και εύκολο θήραμα στα χέρια της εργοδοσίας και του κράτους.

Να μην τους αφήσουμε να πάρουν ανάσα

Οι αποφάσεις του μνημονίου δεν είναι ουδέτερες και γενικά εναντίον της χώρας. Αποτελούν αέρα στα πανιά του κάθε Δασκαλόπουλου, του κάθε Μάνεση και Σαράντη, των μονοπωλιακών ομίλων και κάθε μεγαλοεπιχειρηματία. Η κυβέρνηση μπορεί να αλλάζει χέρια, οι μεταγραφές εντός και εκτός του Κοινοβουλίου να βρίσκονται σε κορύφωση, νέοι σχηματισμοί να εκκολάπτονται και άλλοι να σβήνουν, αλλά η εξουσία από τα χέρια των μονοπωλίων να παραμένει ακούνητη, αν δεν αλλάξει ριζικά ο συσχετισμός δύναμης με τον εκμηδενισμό της δύναμης κι επιρροής των αστικών κομμάτων και την ισχυροποίηση του ΚΚΕ, του ΠΑΜΕ, της κοινωνικής συμμαχίας. Τη δυσκολία που αντιμετωπίζει το πολιτικό προσωπικό τους, να τη μεταφέρουμε σε αυτούς.
Το ζόρισμα που ασκούν οι αγώνες και οι απεργίες ανησυχεί τα κόμματα της πλουτοκρατίας και την τρόικα. Τους προκαλεί προβλήματα στη διαχείριση της κρίσης προς όφελος των μονοπωλίων, των επιχειρηματιών, των εφοπλιστών. Το τρικ των κυβερνητικών παραλλαγών για την καλύτερη διαχείριση της κρίσης δεν τους βγαίνει. Οι εκβιασμοί και τα τρομοκρατικά διαγγέλματα, ο εκφοβισμός και η πλύση εγκεφάλων που επιχειρείται για να διασώσουν το σύστημά τους διευρύνονται και κλιμακώνονται.
Το γεγονός πως δεν έχουν καταφέρει μέσω διαφόρων μορφών και μηχανισμών να αμαυρώσουν τους ταξικούς αγώνες, να εκτρέψουν σε ανώδυνες διαδρομές την οργή και αγανάκτηση του λαού, τους δυσκολεύει σε κάθε περίοδο να περάσουν τους σχεδιασμούς τους. Τρέμουν την οργάνωση, τους πιάνει ρίγος στο άκουσμα της ταξικής πάλης και της οργανωμένης απάντησης. Μέσα σε χώρους δουλειάς αρκεί και ένας κομμουνιστής, ένας τίμιος αγωνιστής για να τους ματαιώσει σχεδιασμούς, να τους πανικοβάλει. Τέτοια παραδείγματα έρχονται σε μεγαλύτερη έκταση το τελευταίο διάστημα. Αποδεικνύεται πως όταν οι εργαζόμενοι οργανώνονται και γίνονται ατσάλι, η εργοδοσία συναντά δυσκολίες ακόμα και στους ελιγμούς της. Αυτό είναι το κέρδος από τον αγώνα των χαλυβουργών, από εργοστάσια στον κλάδο των τροφίμων κ.ά.
Ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός, που βάζει πλάτη σε αυτά τα μέτρα και σπέρνει δηλητήριο στις γραμμές της εργατικής τάξης, πρέπει να πάρει αυτό που του αξίζει. Την απομόνωσή του από τον κάθε τίμιο εργάτη. Τη μια στιγμή συμμετέχει στους «κοινωνικούς διαλόγους», συζητάει εφ' όλης της ύλης το τσάκισμα της εργατικής δύναμης, δημιουργεί έδαφος αναμονής και ηρεμίας με τη στάση του και ξαφνικά ένα πρωί χτυπάει καμπανάκι συναγερμού, κηρύσσοντας απεργία για τα ίδια θέματα που συζητούσε με τους βιομήχανους. Υπονομεύει κάθε μορφή πάλης και οργάνωσης των εργατών, υιοθετεί και εντάσσει βασικούς όρους της στρατηγικής των μονοπωλίων στις διεκδικήσεις τους.
Η αντιμονοπωλιακή γραμμή είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε αυτούς που ήταν, είναι και θα είναι στους κερδισμένους της πολιτικής των παλιών, τωρινών και κάθε είδους μνημονίων και της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού που πλήττεται από αυτά. Από αυτή τη γραμμή αντιπαράθεσης κρίνεται η στρατηγική του κάθε κόμματος. Αν δηλαδή ακροβατεί ανάμεσα στο καλό και το κακό μονοπώλιο, στην κοινωνική ή μη ΕΕ, στη μια ή στην άλλη διαχείριση του καπιταλισμού. Γραμμή νίκης δεν μπορεί να υπάρχει όταν θα μπαίνουν στο ίδιο καζάνι οι ανάγκες του λαού με την κερδοφορία των μονοπωλίων.

Στους σκληρούς ταξικούς αγώνες θα εμφανίζονται νέες δυνάμεις

Απέναντι στις φωνές που καλούν το λαό σε αγωνιστική ενσωμάτωση, να ορθωθεί τείχος. Στις καλοπροαίρετες φωνές εργαζομένων και ανέργων που απαιτούν εδώ και τώρα λύση, να υπάρξει υπομονή και στήριξη. Χιλιάδες νέου κόσμου προσεγγίζουν τις θέσεις μας, ενδιαφέρονται να μας ακούσουν, μπήκαν στο τελευταίο συλλαλητήριο στα μπλοκ του ΠΑΜΕ, με τις διαφωνίες και τις επιφυλάξεις τους.
Σε περιόδους όπως αυτή, που οι εξελίξεις στο κίνημα προχωρούν πιο αργά σε σχέση με την επίθεση που τρέχει ιλιγγιωδώς, δεν είναι παράλογο, ένας εργάτης που δεν έχει δοκιμαστεί και ατσαλωθεί στις δυσκολίες, που δεν έχει προετοιμαστεί για το ύψος των θυσιών που χρειάζονται, να ταλαντευτεί για το αν οι αγώνες φέρνουν αποτελέσματα, αν οι θυσίες μας ακόμα και μπροστά σε αυτή τη λαίλαπα, αξίζουν τον κόπο.
Είναι προφανές πως όσο σωστό και αν είναι το σύνθημα «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη», δε φτάνει από μόνο του για να τραβήξει δυνάμεις σε κίνηση. Απαιτείται άλλη ποιότητα δουλειάς ώστε να κατανοηθεί ότι ο εργάτης μπορεί χωρίς αφεντικά, ότι πρέπει να παλέψει για ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την εξουσία.
Σε σχέση με πιο πρόσφατες κινητοποιήσεις προηγούμενων χρόνων έχει αλλάξει το περιεχόμενο των διεκδικήσεων και της διαμαρτυρίας. Το κίνημα δεν παλεύει για αυξήσεις, δεν παλεύει για να κερδίσει αλλά για να σώσει, για να παρεμποδίσει. Είναι εύκολο να αναπτυχθεί ηττοπάθεια, ενσωμάτωση, ο συμβιβασμός με τα ψίχουλα. Η ρήξη με τα κόμματα του ευρωμονόδρομου και η υιοθέτηση συνθημάτων σύγκρουσης και άλλου δρόμου ανάπτυξης δεν είναι απόφαση - μαχαίρι. Η ριζοσπαστικοποίηση τμημάτων του λαού δεν έχει ενιαία ταχύτητα ούτε είναι ευθεία γραμμή. Η εξαθλίωση δεν ταυτίζεται με το ξεσήκωμα. Θα δημιουργεί και στάσεις πιο ευάλωτες και τρωτές στις πιέσεις.
Οι εξελίξεις σε κάθε περίπτωση φανερώνουν, όμως, πως οι εργαζόμενοι μπορούν με μεγαλύτερη ευκολία να διακρίνουν τους φίλους από τους αντίπαλους, τους αγωνιστές από τους ξεπουλημένους. Εργαζόμενοι, που ως και πριν ένα διάστημα έβλεπαν τους αγώνες από μακριά και με φόβο ή καχυποψία, σήμερα σηκώνουν βάρος, μπαίνουν στην πρώτη γραμμή σε σκληρές αναμετρήσεις με την εργοδοσία. Νέες δυνάμεις θα εισέρχονται σε αγώνες που δε φαντάζονταν ως τώρα συμμετοχή τους σε αυτούς. Η ίδια η ζωή θα ταρακουνά τμήματα του λαού, θα προκαλεί ανακατατάξεις, φτάνει εμείς να δουλεύουμε με σχέδιο, υπομονή και αταλάντευτη προσήλωση.
Μεγαλύτερα τμήματα θα διαπιστώνουν πως σε αυτές τις συνθήκες χρειάζονται ριζικές αλλαγές, πως θα πρέπει να ξεμπερδεύουμε με τους εργοδότες και τα κόμματά τους, με τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, να διαταραχτούν οι δεσμοί με την εξουσία των μονοπωλίων. Περισσότεροι εργαζόμενοι θα κάνουν δειλά βήματα προς τα εμπρός κουβαλώντας παράλληλα ανησυχίες, ταλαντεύσεις, δισταγμούς. Είναι λογικές ανησυχίες, διότι γνωρίζουν πως το βήμα στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει άλμα, ότι θα απαιτούνται μεγαλύτερες θυσίες, δυνατότερες μάχες και με άλλα χαρακτηριστικά. Η ταξική αλληλεγγύη σε αυτές τις συνθήκες αποκτά ιδιαίτερο ρόλο, στην ενότητα και στην οργάνωση της εργατικής τάξης, στη σύγκρουση με τους δυνάστες της. Η κοινωνική συμμαχία να μη μένει σε σύνθημα αλλά να μπαίνει στη ζωή ως συντονισμός κοινής δράσης σε κάθε κλάδο, σε κάθε γειτονιά.
Οσο περισσότεροι εργάτες κατανοούν τη θέση τους στην εκμεταλλευτική κοινωνία, όσο πιο άμεσα αντιλαμβάνονται τη δύναμή τους, τόσο πιο γρήγορα θα γενικεύεται το σύνθημα που τρέμουν τα μονοπώλια: «Εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά».

Του Θανάση ΓΚΩΓΚΟΥ*
* Ο Θανάσης Γκώγκος είναι μέλος του Τμήματος για την Εργατική - Συνδικαλιστική δουλειά της ΚΕ του ΚΚΕ