Η πάλη για την εργατική εξουσία και η «ενότητα της αριστεράς»

«Πρώτο κόμμα η αριστερά» αναφωνούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία αναπαράγουν τις δημοσκοπήσεις, όπου συναθροίζουν τη δημοσκοπική επιρροή του ΚΚΕ με την αντίστοιχη επιρροή των άλλων... αριστερών δυνάμεων (ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΔΗΜΑΡ, Οικολόγοι, Αρμα Πολιτών κ.λπ.) και βγάζουν ένα εντυπωσιακό ποσοστό της τάξης του 40%! Αρα, βουρ για την... αριστερή κυβέρνηση.
Αυτά βλέπει και η ηγεσία του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και μην μπορώντας να κρύψει τη χαρά της, αναφωνεί στεντόρεια: «Η άνοδος της αριστεράς είναι ο εφιάλτης του συστήματος»! Και ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, το τελευταίο διάστημα απευθύνεται προσωπικά προς την Αλέκα Παπαρήγα και τον Φώτη Κουβέλη καλώντας τους σε κοινή δράση και συμπόρευση. Προκειμένου να δημιουργηθεί «μία πλατιά πολιτική συμμαχία που θα βοηθήσει τη συγκρότηση κοινωνικοπολιτικού μετώπου ανατροπής της σημερινής κατάστασης» (απόφαση της ΚΠΕ του ΣΥΝ).
Ας αφήσουμε κατά μέρος τις αναφορές - μνημείο του οπορτουνισμού - περί συγκρότησης μετώπου από το ΚΚΕ, τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τη ΔΗΜΑΡ του Κουβέλη με στόχο «την ανατροπή της σημερινής κατάστασης»! Τόσο μακριά θα πάει αυτή η συμμαχία... Απευθύνουν πρόταση στο ΚΚΕ, δηλαδή προσθέτουν τα κουκιά με τα φασόλια. Γιατί άλλο, εντελώς διαφορετικό κόμμα είναι το ΚΚΕ, το οποίο θέτει ως στρατηγικό στόχο την ανατροπή της εξουσίας του μονοπωλιακού κεφαλαίου σήμερα, και άλλα κόμματα είναι ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, η ΔΗΜΑΡ και παρεμφερείς άλλες δυνάμεις, οι οποίες έχουν καθαρά φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό και λειτουργούν διαχειριστικά εντός των πλαισίων του συστήματος καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.
Είναι γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις δίνουν υψηλά ποσοστά στο ΚΚΕ, αλλά και στα κόμματα του ευρύτερου οπορτουνιστικού χώρου, ενώ την ίδια στιγμή η ΝΔ παραμένει στάσιμη με μικρές τάσεις συρρίκνωσης, το δε ΠΑΣΟΚ εμφανίζει τάσεις κατάρρευσης. Αλλά, όποιος ασχολείται με την πολιτική, θα πρέπει να εξηγήσει στοιχειωδώς πολιτικά τις δημοσκοπήσεις αυτές και να απαντήσει σε ένα ερώτημα, το οποίο τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια πλανάται πάνω από την Ελλάδα και εξ αντιδιαστολής και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και το ερώτημα είναι το ακόλουθο: Γιατί στην Ελλάδα το πολιτικό βαρόμετρο στρέφεται όχι απλώς προς τα αριστερά, αλλά δείχνει ισχυρές τάσεις ενίσχυσης του ΚΚΕ, τη στιγμή που στην υπόλοιπη Ευρώπη - σε όλη την Ευρώπη - οι εργαζόμενοι ζουν σε συνθήκες πολιτικών παγετώνων, με τα λαϊκά στρώματα να παραμένουν εγκλωβισμένα και παγιδευμένα στις δαγκάνες του δικομματικού συστήματος; `Η, για να θέσουμε το ερώτημα διαφορετικά: Τι υπάρχει στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας, που δεν υπάρχει στο πολιτικό σκηνικό των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, παράγοντας ο οποίος έχει συντελέσει στην άνοδο του εργατικού κινήματος, αλλά και στην όλο και μεγαλύτερη αμφισβήτηση του δικομματικού συστήματος εναλλαγής στην πολιτική εξουσία, όπως το γνωρίσαμε από τη μεταπολίτευση ως τις μέρες μας;

Θλιβερά φαινόμενα

Το πολιτικό ερώτημα ετέθη. Θα προσπαθήσουμε να το απαντήσουμε αντλώντας στοιχεία από το τι συνέβηκε στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την περίοδο της οικονομικής κρίσης, και τι στην Ελλάδα.
Με την οικονομική κρίση να πλήττει βαρύτατα τις πιο αδύνατες χώρες της Ευρωζώνης, οι αστικές τάξεις σε Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιρλανδία έσπρωξαν τους λαούς τους στο σφαγείο των μνημονίων λιτότητας. Οπου έγιναν εκλογές οι λαοί ψήφισαν τους δυνάστες τους. Αυτό έγινε και στην Ιρλανδία και στην Ισπανία, όπου ο ηγέτης της «δεξιάς», Ραχόι, αναδείχθηκε πρωθυπουργός, λέγοντας ξεκάθαρα στον ισπανικό λαό, την προεκλογική περίοδο, ότι «έρχονται δύσκολοι καιροί για τη χώρα». Και αυτοί τον ψήφισαν... Στην Ιταλία, το Δημοκρατικό Κόμμα στηρίζει απροκάλυπτα το σκληρό πρόγραμμα λιτότητας της κυβέρνησης Μόντι. Οσο για τη Γαλλία και τη Γερμανία, σε μια εναλλαγή ρόλων, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα περιμένουν στη σειρά για να πάρουν τη σκυτάλη από τους «κουρασμένους» «κεντροδεξιούς» και να συνεχίσουν το έργο τους, καθώς οι αναλυτές εκτιμούν ότι στις εκλογές που θα γίνουν το 2012 στις δύο χώρες, νικητές θα αναδειχθούν τα κόμματα της «κεντροαριστεράς».
Το άκρως ανησυχητικό για τους λαούς των χωρών αυτών είναι ότι έχουν χάσει τις ελπίδες τους πως κάποια στιγμή θα μπορέσουν να βγουν από τις δίνες και τους βάλτους, μέσα στους οποίους βουλιάζουν. Παγιδευμένοι στα πλοκάμια των «κεντροαριστερών» και «κεντροδεξιών» κομμάτων της ολιγαρχίας, αλλά και των ρεφορμιστικών και οπορτουνιστικών δυνάμεων που κυριαρχούν στις χώρες αυτές, προδομένοι από τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, που απειλεί να πνίξει κάθε ταξικό σκίρτημα και κάθε φωνή αντίστασης, δέχονται το ένα μετά το άλλο τα χτυπήματα των προγραμμάτων σκληρής λιτότητας και απλώς προσμένουν σε κάθε εκλογική αναμέτρηση να αλλάξουν τα αφεντικά στην πολιτική διαχείριση της χώρας. Οι λαοί της Ευρώπης, αρκετά χρόνια τώρα, ζούνε τον πολιτικό τους μεσαίωνα, κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Η περίπτωση της Ελλάδας

Εντελώς διαφορετική πορεία ακολούθησε το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα. Από το Μάρτη του 2010, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε την προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η εργατική τάξη αντιπάλεψε από την πρώτη στιγμή τις ολέθριες για τα λαϊκά συμφέροντα κυβερνητικές επιλογές, αποκάλυψε τον ταξικό χαρακτήρα των μέτρων του μνημονίου, απομόνωσε τον εργοδοτικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό, ο οποίος κάτω από την πίεση των πραγμάτων οδηγήθηκε σε αναδίπλωση, έδωσε μεγάλες πολιτικές και ιδεολογικές μάχες ενάντια στα ψευτοδιλήμματα που κάθε τόσο έθετε η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, όρθωσε το ανάστημά της απέναντι σε μια στυγνή και αμείλικτη εργοδοσία και σε προβοκατόρικους, σκοτεινούς μηχανισμούς, οι οποίοι δε δίστασαν να οργανώσουν επιθέσεις, οι οποίες κατέληξαν στη δολοφονία τεσσάρων ανθρώπων.
Τη διετία 2010 - 2011 γράφτηκαν νέες λαμπρές σελίδες στην ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας, με τη διοργάνωση 22 (!) απεργιακών κινητοποιήσεων και τη συμμετοχή σε αυτές εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων, ανέργων, αυτοαπασχολούμενων. Και να φανταστεί κανείς ότι οι μεγάλοι αυτοί εργατικοί αγώνες πραγματοποιήθηκαν ενώ στις ηγεσίες των τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ) κυριαρχούν οι εργατοπατέρες, οι άνθρωποι του σάπιου και διεφθαρμένου εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, που ταλανίζει το εργατικό κίνημα δεκαετίες τώρα. Κι όμως, οι στιγματισμένοι στα μάτια κάθε τίμιου εργάτη ηγέτες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ δεν τόλμησαν να ξεπουλήσουν ανοιχτά τους αγώνες της εργατικής τάξης, όπως, ελαφρά τη καρδία, έκαναν οι «συνάδελφοί» τους στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι ξεδιάντροπα καλούσαν τους εργάτες να υποταχθούν στην εργοδοσία, στο όνομα της αντιμετώπισης των συνεπειών της οικονομικής κρίσης.
Αλλά και στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά στην Ελλάδα, σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ενώ στις τελευταίες, σοσιαλδημοκράτες και συντηρητικοί στήριξαν αναφανδόν τα προγράμματα λιτότητας, στην Ελλάδα η ΝΔ, ένα σκληρό κόμμα της ολιγαρχίας, επιχείρησε να «διαφοροποιηθεί» από την κυβέρνηση, καταφεύγοντας στην κούφια δημαγωγία και τη φθηνή και άσφαιρη αντιπολίτευση. «Τόλμησε», μάλιστα, να μην ψηφίσει το μνημόνιο στη Βουλή, το οποίο στήριξαν το ΠΑΣΟΚ, το νεοφασιστικό ΛΑ.Ο.Σ., το κόμμα της Μπακογιάννη κ.ά. Για να συμμετάσχει στην κυβέρνηση του μαύρου μετώπου, ασκήθηκαν πιέσεις από τα ομογάλακτα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά και από την ίδια την Μέρκελ. Γιατί αυτή η συμπεριφορά της ηγεσίας της ΝΔ; Σίγουρα υπάρχει ανταγωνισμός με το ΠΑΣΟΚ, για το ποιος θα είναι το πρώτο βιολί στη διαχείριση του προγράμματος λιτότητας, ποιος θα είναι ο προνομιακός συνομιλητής με τα ιμπεριαλιστικά κέντρα που εποπτεύουν την εφαρμογή του μνημονίου, αλλά και ποιο κόμμα είναι περισσότερο αξιόπιστο στα μάτια της ντόπιας ολιγαρχίας, ικανό να εφαρμόσει τα σκληρά αντιλαϊκά μέτρα που η ίδια απαιτεί. Θα πρέπει ωστόσο να υπάρχει και φόβος. Ο φόβος απέναντι στο ευρισκόμενο σε ανοδική πορεία οργανωμένο λαϊκό κίνημα. Ο φόβος ότι αν έβγαινε ανοιχτά από την πρώτη μέρα να υποστηρίξει τα μέτρα του μνημονίου - όπως πραγματικά το ήθελε η καρδούλα της - θα είχε την ίδια τύχη με το ΠΑΣΟΚ, αφού ακόμη και τώρα με την ύπουλη και δόλια «αντιμνημονιακή» ρητορεία της, τα λαϊκά στρώματα της έχουν γυρίσει την πλάτη, καθώς την έχουν πάρει χαμπάρι, για το τι πραγματικά θέλει να κάνει.

Απάντηση στο πολιτικό ερώτημα

Η απάντηση στο πολιτικό ερώτημα που θέσαμε στην αρχή του άρθρου προκύπτει πλέον ως αυτονόητο. Στην Ελλάδα έχουμε δικομματισμό, όπως και σε όλη την Ευρώπη. «Κεντροδεξιά» και «κεντροαριστερά» διαχειριστικά κόμματα του κεφαλαίου, υπάρχουν παντού. Οπως και οπορτουνιστικές πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες ευαγγελίζονται την «ενότητα της αριστεράς». Δεν είναι μόνο το ευρωκομμουνιστικό ρεύμα του παρελθόντος, που κινήθηκε σε τέτοιους ολισθηρούς δρόμους, είναι και τα ευρωπαϊκά κόμματα του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς, τα αδελφάκια του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ που έχουν πραγματοποιήσει ανάλογες συμμαχίες στις χώρες τους, οι οποίες οδήγησαν στην πλήρη ενσωμάτωση στη γραμμή του ευρωμονόδρομου και στην ενίσχυση του διπολισμού. Το Αριστερό Κόμμα στη Γερμανία συμμάχησε με τους σοσιαλδημοκράτες στο κρατίδιο του Βερολίνου και από κοινού ιδιωτικοποίησαν το δημόσιο σύστημα Υγείας. Στην Πορτογαλία το «Αριστερό Μπλοκ» στήριξε την τελευταία κυβέρνηση των σοσιαλιστών και είδε τα ποσοστά του να κατρακυλούν στις τελευταίες εκλογές. Σε Ιταλία και Γαλλία, η «Κομμουνιστική Επανίδρυση» και το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα έχουν γίνει ουρά της σοσιαλδημοκρατίας.
Δεν είναι επομένως η πολιτική της «ενότητας της αριστεράς», που μπορεί να φυσήξει ούριο άνεμο στα πανιά του εργατικού κινήματος και να το οδηγήσει σε νίκες στον αέναο ταξικό πόλεμο που συντελείται σε όλες τις χώρες. Οπου εφαρμόστηκε αυτή η πολιτική, κυριάρχησαν η υποταγή, ο συμβιβασμός, η ενσωμάτωση και η ταξική συνεργασία. Πρόκειται για πολιτική απόλυτα εχθρική, επικίνδυνη και διαλυτική για το οργανωμένο λαϊκό κίνημα.
Και για να φτάσουμε στο διά ταύτα. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι αυτό που λείπει από την υπόλοιπη Ευρώπη και υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα, αυτό που κάνει τη διαφορά, είναι το οργανωμένο επαναστατικό κόμμα του προλεταριάτου, το ΚΚΕ, που οργανώνει και συνδέει σωστά, πολιτικοποιεί και μπολιάζει τους καθημερινούς αγώνες και με τη σοσιαλιστική προοπτική, που επεξεργάζεται διαλεκτικά τη σχέση της τακτικής και της στρατηγικής, αποκαλύπτει το βαθιά ταξικό χαρακτήρα της καπιταλιστικής κοινωνίας, αναλύει επιστημονικά τις βαθμίδες εξέλιξης του καπιταλισμού στη χώρα, αναγκαία προϋπόθεση για τη χάραξη σωστής στρατηγικής, αντιπαλεύει αμείλικτα, χωρίς υποχωρήσεις και ταλαντεύσεις, την αστική και μικροαστική ιδεολογία, απλώνει την επιρροή του στην εργατική τάξη, την πρωτοπόρα τάξη της εποχής μας. Είναι ο καταλύτης εκείνος που επέδρασε στην πολιτική σκηνή, στους εργατικούς αγώνες, στη διαφοροποίηση της κοινωνικής συνείδησης, στη μετατροπή της μοιρολατρίας, της απάθειας και του φόβου σε δύναμη αντίστασης, αισιοδοξίας και προοπτικής για την τελική νίκη.
Το Επαναστατικό Κόμμα Νέου Τύπου που θεμελίωσε ο Λένιν, είναι αυτό που κάνει σήμερα τη διαφορά σε Ελλάδα και Ευρώπη. Ενα κόμμα που το χρειάζεται σήμερα ο κόσμος της βιοπάλης, όπως η διψασμένη γη χρειάζεται το ζωογόνο νερό της βροχής. Αυτό είναι και το μεγάλο «μυστικό» της εποχής μας. Από την άποψη αυτή, η εμπειρία της ανασυγκρότησης του ΚΚΕ από το 1990 ως σήμερα, η εξέλιξή του σε ένα έμπειρο, σύγχρονο, μαχητικό κόμμα της εργατικής τάξης, με θεωρητικές και πολιτικές αναζητήσεις σε δύσκολους καιρούς, αποκτά διεθνές ενδιαφέρον. Η εμπειρία της Ελλάδας δείχνει ότι η λειτουργία ενός επαναστατικού Κομμουνιστικού Κόμματος είναι ο καθοριστικός εκείνος παράγοντας ανατροπής των πολιτικών και κοινωνικών συσχετισμών υπέρ του εργατικού κινήματος και συγκέντρωσης δυνάμεων για την ανατροπή του συστήματος καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της οικοδόμησης της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ