ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Η λύση στα χέρια του λαού

Απαιτείται μέτωπο αγώνα για την κάλυψη όλων των λαϊκών αναγκών και όχι πρόσκαιρες εθελοντικές πρωτοβουλίες

Τα μονοπώλια, οι βιομήχανοι, οι μεσάζοντες, πρέπει να φύγουν από τη μέση. Δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα απολύτως είτε στους παραγωγούς, είτε στα λαϊκά στρώματα - καταναλωτές

Motion Team

Η διατροφή του λαού και η παραγωγή φτηνών και ποιοτικών αγροτικών προϊόντων είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα και η λύση του δε βρίσκεται στον ακτιβισμό, σε εθελοντικές πρωτοβουλίες ή σποραδικές ηλεκτρονικές παραγγελίες. Το λεγόμενο κίνημα της πατάτας έλαβε δυσανάλογα μεγάλη δημοσιότητα, σε σύγκριση με τα αποτελέσματα που μπορούν να εξασφαλιστούν στην πράξη. Πράγματι, υπήρχε και υπάρχει τεράστιο άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στην τιμή που πουλάει ο παραγωγός και στην τιμή που αγοράζει ο καταναλωτής, αλλά όσο κυριαρχούν οι νόμοι του κέρδους και οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς, αυτό το πρόβλημα δε θα βρει τη γιατρειά του.Οι πρωτοβουλίες των τελευταίων ημερών για απευθείας διάθεση φτηνής πατάτας από τους παραγωγούς στους καταναλωτές μπορεί να προσφέρουν σε κάποιους ένα πρόσκαιρο όφελος. Οι παραγωγοί εκεί που θα τους σάπιζαν στις αποθήκες κάποιες ποσότητες τις πούλησαν με 25 λεπτά και οι αγοραστές τους τις πήραν πολύ πιο φτηνά από τις τιμές των σούπερ μάρκετ. Αλλά πρόκειται για μερικές εκατοντάδες τόνους, σε μερικές περιοχές της χώρας. Μετά τη μεγάλη δημοσιότητα που πήρε το θέμα κι άλλες «εθελοντικές οργανώσεις», καθώς και κάμποσοι δήμοι πήραν ανάλογες πρωτοβουλίες για παραγγελίες πατάτας. Τώρα που πουλάει το θέμα... Αλλά ήδη άρχισαν τα προβλήματα γιατί σε κάποιες περιοχές της Β. Ελλάδας τα αποθέματα πατάτας εξαντλήθηκαν. Παράλληλα, στο ίδιο πλαίσιο άρχισαν να γίνονται προσπάθειες σε κάποιες πόλεις για να επεκταθούν αυτού του τύπου οι αγοραπωλησίες και σε άλλα προϊόντα, όπως όσπρια, ρύζι, λάδι, ακτινίδια καθώς και αρνιά ενόψει του Πάσχα. Το πόσο εφικτό είναι αυτό να γίνει και να φέρει κάποια αποτελέσματα, που δε θα αφορούν μερικές εκατοντάδες άτομα, θα δείξει..
Είναι γεγονός πως η προσπάθεια του λαού να δώσει λύση σε συνθήκες κρίσης στο πρόβλημα της διατροφής του αποτελεί σημαντικό παράγοντα της πάλης του. Σε αυτή την πάλη πρωτοστατεί το ΚΚΕ, δυναμώνει την αλληλεγγύη και δεν υποτιμά καμία προσπάθεια της λαϊκής οικογένειας να εξασφαλίσει τη διατροφή της. Η ανάγκη της λαϊκής οικογένειας να αγοράζει σε προσιτές τιμές φτηνά και ασφαλή τρόφιμα, όπως και η ανάγκη της αγροτιάς να πουλά σε ικανοποιητικές τιμές την αγροτική παραγωγή και να μη σαπίζει στην αποθήκη και το χωράφι, εξαιτίας των εισαγωγών και των εκβιασμών των μεσαζόντων και εμποροβιομηχάνων, μπορεί και είναι ρεαλιστικό να βρουν οριστική και μόνιμη λύση, κάτω από μια σειρά προϋποθέσεων. Το ΚΚΕ δεν εναντιώνεται σε πρωτοβουλίες που δεν προέρχονται από το ίδιο, όπως επιχειρείται να εμφανιστεί. Αντιθέτως, αυτό που προτείνεται στους εργαζόμενους είναι να παίρνουν πρωτοβουλίες, να εμπλουτίζουν τη δράση τους με παρεμβάσεις που θα αναδεικνύουν τα λαϊκά προβλήματα, να επεξεργάζονται προτάσεις που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ταξικής πάλης. Και όχι να λειτουργούν αποπροσανατολιστικά και με διάφορες σκοπιμότητες, που δεν ωφελούν το λαό.

Οχι σε πρόσκαιρες λύσεις

Πάντως, το λεγόμενο «κίνημα της πατάτας» ακόμα και αν επεκταθεί και γίνει κίνημα των φασολιών, του ρυζιού, των ακτινιδίων ή των αρνιών ή οτιδήποτε άλλο, δε λύνει το συνολικό πρόβλημα που υπάρχει. Αγγίζει ένα πάρα πολύ μικρό μέρος του προβλήματος και αυτό όπως φαίνεται πρόσκαιρα. Μπορεί πράγματι οι περιστασιακές απευθείας αγοραπωλησίες να προσφέρουν κάποια ανακούφιση σε οικογένειες που πλήττονται από την βάρβαρη πολιτική του μνημονίου - τροϊκας - κυβέρνησης, αλλά αυτό δεν παύει να αποτελεί μια πρωτοβουλία αυστηρά περιορισμένη σε κάποιες πόλεις και σε ένα ή σε λιγοστά αγροτικά προϊόντα. Και οι εθελοντικές αυτές πρωτοβουλίες σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να λύσουν το συνολικό πρόβλημα και να ξεριζώσουν την αιτία του κακού. Μπορεί μετά τον επικοινωνιακό θόρυβο που ξεσηκώθηκε κάποια σούπερ μάρκετ να κατέβασαν λίγο τις τιμές στις πατάτες, αλλά και αυτό πάλι θα είναι σίγουρα πρόσκαιρο.
Αναφορικά με το θέμα, τίθεται και ένα ακόμα ζήτημα: Τώρα μπορεί να υπάρχουν ακόμα απούλητες πατάτες, όμως αν του χρόνου οι αγρότες σταματήσουν να παράγουν λόγω των εξευτελιστικών τιμών. Τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση; Τι θα γίνει το ερχόμενο καλοκαίρι αν δεν υπάρχουν αποθέματα απούλητης πατάτας; Από την άλλη, υπάρχει και το μείζον ζήτημα της αυτάρκειας της χώρας σε αγροτικά προϊόντα. Γιατί αν, για παράδειγμα, οι ομάδες πρωτοβουλίας πάνε να μοιράσουν αγελαδινό γάλα από τους παραγωγούς στους καταναλωτές, το γάλα αυτό δε θα φτάνει να καλύψει ούτε τις μισές ανάγκες της χώρας. Αν πάνε να μοιράσουν μοσχαρίσιο κρέας δε θα φτάνει, αφού η χώρα είναι ελλειμματική σε ποσοστό 70%. Αν πάνε να μοιράσουν αλεύρι για ψωμί πάλι δε θα φτάσει, γιατί η ΚΑΠ συρρίκνωσε δραματικά την καλλιέργεια μαλακού σιταριού. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ζάχαρη και με τον καπνό και με τα λεμόνια κ.ο.κ.
Είναι προφανές ότι με τέτοιες πρωτοβουλίες δεν πρόκειται να φύγουν από τη μέση τα μονοπώλια, οι εμποροβιομήχανοι, οι μεσάζοντες. Δε θα λυθεί το πρόβλημα του αυξημένου κόστους παραγωγής για τους αγρότες και κτηνοτρόφους. Δε θα εμποδίζονται οι μαζικές εισαγωγές αγροτικών και ζωοκομικών προϊόντων. Με τέτοιες πρωτοβουλίες δεν πρόκειται να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιουργούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, οι κανόνες της «ελεύθερης αγοράς», οι νόμοι του κέρδους, τα μονοπώλια και τα καρτέλ. Αν κάποιοι νομίζουν ότι έτσι θα συνετισθούν οι μεσάζοντες και οι κερδοσκόποι και θα αγοράζουν σε καλύτερες τιμές από τους παραγωγούς και θα πουλούν φθηνότερα στους καταναλωτές, προφανώς αυταπατώνται οικτρά, ή αλλιώς κοροϊδεύουν προκλητικά. Είτε αρέσει σε κάποιους είτε όχι, όσο υπάρχουν καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, η εκμετάλλευση θα υφίσταται σε όλα τα επίπεδα σε βάρος του λαού, είτε είναι εργαζόμενοι, είτε άνεργοι, είτε συνταξιούχοι, είτε παραγωγοί, είτε καταναλωτές.
Δε χωράει αμφιβολία ότι τα μονοπώλια, οι βιομήχανοι, οι μεσάζοντες, πρέπει να φύγουν από τη μέση. Δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα απολύτως είτε στους παραγωγούς, είτε στα λαϊκά στρώματα - καταναλωτές. Τους εκμεταλλεύονται αισχρά σαν εργαζόμενους, σαν παραγωγούς, σαν καταναλωτές. Οι καταναλωτές - εργαζόμενοι μπορούν, πράγματι, να αγοράσουν φτηνά και υγιεινά τρόφιμα και οι μικρομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι να μπορούν να παράγουν χωρίς τους εκβιασμούς και την κερδοσκοπία σε βάρος τους. Αλλά αυτό μπορεί να γίνει σε μια οργάνωση κοινωνίας που δε θα έχει ως στόχο το κέρδος και την εκμετάλλευση. Η αγροτική παραγωγή και η διανομή της, καθώς και ο καθορισμός των τιμών σε όφελος των παραγωγών και των καταναλωτών - λαϊκών στρωμάτων ταυτόχρονα, είναι ένα θέμα που θα λυθεί σε μια οργανωμένη κοινωνία, που θα έχει απαλλαγεί από την κυριαρχία των μονοπωλίων, των εμποροβιομηχάνων και των μεσαζόντων, θα έχει κοινωνικοποιήσει τα βασικά μέσα παραγωγής και θα αναπτύξει την παραγωγική δραστηριότητα στηριζόμενη στον κεντρικό σχεδιασμό. Ενα σχεδιασμό που θα προστατεύει και θα αναπτύσσει την εγχώρια παραγωγή, θα εξασφαλίζει φτηνό κόστος παραγωγής σε όφελος των παραγωγών και σε όφελος των λαϊκών στρωμάτων, μέσω της κρατικής βιομηχανίας παραγωγής καλλιεργητικών εφοδίων, μηχανών, λιπασμάτων, αρδευτικών και άλλων υποδομών που θα προμηθεύει τους αγρότες με λιπάσματα, σπόρους και άλλα εφόδια που τώρα κατά βάση εισάγονται και τα πληρώνουν πανάκριβα.

Αλλη πολιτική

Η απάντηση βρίσκεται στην εφαρμογή μιας διαφορετικής πολιτικής. Βρίσκεται στην αποδέσμευση από την ΕΕ και τα μονοπώλια, την κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και γης, τον κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής, στον λαϊκό έλεγχο. Η Ελλάδα, πράγματι, μπορεί να αναπτύξει την παραγωγή της και να έχει αυτάρκεια. Η χώρα είχε, άρα μπορεί να αναπτύξει αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή που να καλύπτει όλες τις διατροφικές της ανάγκες και να κάνει εξαγωγές, αντί να εισάγει. Υπάρχει επίσης μεγάλη μηχανοποίηση της αγροτικής παραγωγής. Η Ελλάδα έχει σημαντική παραγωγή σιταριού, καλαμποκιού, άλλων δημητριακών, πατάτας, φασολιών, διαθέτει υψηλής ποιότητας λάδι, οπωροκηπευτικά, κρασί, ροδάκινα, εσπεριδοειδή, σταφίδα. Η κτηνοτροφία επίσης παρουσιάζει υψηλό βαθμό συγκέντρωσης και με κεντρικό σχεδιασμό μπορεί να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των εγχώριων αναγκών κατανάλωσης σε γάλα και κρέας. Στο πλαίσιο αυτό η αγροτική παραγωγή μπορεί να οργανωθεί μέσα από τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς, τις καθετοποιημένες κρατικές αγροτικές επιχειρήσεις, τον κεντρικό σχεδιασμό. Και για να πετύχει το όλο σχέδιο, θα στηριχθεί στους φορείς των δημόσιων μεταφορών και τη διανομή των ειδών πρώτης ανάγκης από το δημόσιο δίκτυο εμπορίου. Η οργάνωση αυτή, πράγματι, εγγυάται αξιοπρεπές εισόδημα για όλους τους παραγωγούς και φτηνά και υγιεινά τρόφιμα για ολόκληρο το λαό, καθώς επίσης και πολλές θέσεις εργασίας. Αλλά κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο στο πλαίσιο της εργατικής, λαϊκής εξουσίας και λαϊκής οικονομίας.

Κώστας ΔΕΤΣΙΚΑΣ