Συνθήκες εργασιακής ζούγκλας για τους νέους εργαζόμενους

Χωρίς ίχνος από δικαιώματα θέλει το κεφάλαιο τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης

Κομμένο και ραμμένο στις επιταγές του κεφαλαίου για εργατικό δυναμικό φθηνό, ευέλικτο, εύκολα προσαρμόσιμο στις ανάγκες των επιχειρήσεων και με την ανεργία να διακόπτει ανά διαστήματα την περιπλάνησή του από τη μια θέση εργασίας στην άλλη, είναι το μέλλον που σχεδιάζουν για τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης. Αυτή είναι η πραγματικότητα που διαμορφώνουν ο ένας μετά τον άλλο οι αντεργατικοί - αντιλαϊκοί νόμοι της πλουτοκρατίας και των κομμάτων της. Μια πραγματικότητα που αν δε συναντήσει αποφασιστική αντίσταση θα αποψιλώσει κάθε κατάκτηση του εργατικού κινήματος και θα διαμορφώσει συνθήκες εργασιακής ζούγκλας για όλους τους εργαζόμενους και κυρίως για τη νεολαία.

Αντιμέτωποι με την κατάσταση αυτή βρίσκονται πρώτα απ' όλα οι νέοι που βρίσκονται στην παραγωγή αλλά και όσοι φοιτούν στις σχολές κατάρτισης και μαθητείας και δουλεύουν στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης. Μπροστά, όμως, στα ίδια προβλήματα θα βρεθεί κάθε νέος και κάθε νέα που προέρχεται από την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα, ακόμα κι αν δεν έχει ενταχθεί σήμερα στην παραγωγική διαδικασία.

Εργαζόμενοι σε «τιμή ευκαιρίας»

Με τη σφραγίδα του νόμου, πλέον, οι νέοι εργαζόμενοι διατίθενται στους εργοδότες σε «τιμή ευκαιρίας». Σύμφωνα με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, οι επιχειρήσεις μπορούν να προσλαμβάνουν νέους έως 25 ετών με μισθό που ψαλιδίστηκε στα 511 ευρώ μεικτά. Ηδη μια σειρά από επιχειρήσεις σπεύδουν να επωφεληθούν συμπληρώνοντας το τοπίο των απολύσεων και της εκ περιτροπής εργασίας που επικρατεί σε όλο και περισσότερους εργασιακούς χώρους με τις προσλήψεις νέων με μισθούς - ψίχουλα. Δε χάνουν χρόνο να αξιοποιήσουν την ευκαιρία να αντικαταστήσουν τους εργαζόμενους με τους νέους των 400 ευρώ.
Την εκμετάλλευση στο χώρο δουλειάς βιώνουν και όσοι φοιτούν σε σχολές μαθητείας και κατάρτισης. Απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία αποτελεί η πρακτική άσκηση των νέων που φοιτούν στα δημόσια ΙΕΚ. Για παράδειγμα, η πρακτική των σπουδαστών στην ειδικότητα των νοσηλευτών γίνεται σε νοσοκομεία, αλλά αν και δουλεύουν σε ένα χώρο που τους εκθέτει σε σημαντικούς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά τους, από την πιο απλή περίπτωση μιας γρίπης μέχρι και μια πιο σοβαρή ασθένεια ή ένα ατύχημα, δεν έχουν καμία ασφαλιστική κάλυψη!
Το παράδειγμα των Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης (ΣΤΕ) του Οργανισμού Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ) είναι χαρακτηριστικό για τον άξονα γύρω από τον οποίο κινείται η λειτουργία των σχολών αυτών. Φέτος τα μαθήματα στη ΣΤΕ της Αναβύσσου ξεκίνησαν μόλις στο τέλος του Γενάρη σε συνθήκες σοβαρών ελλείψεων σε κάθε τομέα της λειτουργίας της σχολής. Είναι ζήτημα αν οι σπουδαστές θα συμπληρώσουν τρεις μήνες μαθημάτων πριν παραδοθούν για άλλους τόσους, αν όχι για περισσότερους, στους ξενοδόχους που θα τους χρησιμοποιήσουν ως τζάμπα εργαζόμενους σε όλη τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Φαίνεται, όμως, ότι αυτή είναι η πρώτη προτεραιότητα και ο κύριος σκοπός της λειτουργίας τους.

Μαθητεία στην εκμετάλλευση

Σαν σύγχρονο σκλαβοπάζαρο λειτουργεί ο χώρος της μαθητείας, με τις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) του ΟΑΕΔ να εφοδιάζουν τους εργοδότες με εργατική δύναμη επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ και γι' αυτό το λόγο πάμφθηνη. Κάτω από τον τίτλο της μαθητείας οι σπουδαστές και οι σπουδάστριες εργάζονται 6ωρη βάρδια και στη συνέχεια παρακολουθούν τα μαθήματα της σχολής τους. Οι νέοι που στρέφονται στις ΕΠΑΣ καταλήγουν στην επιλογή αυτή κυρίως επειδή η φοίτησή τους σε αυτές συνδυάζεται με μια θέση εργασίας. Με το μισθό τους δεν καλύπτουν μόνο τα προσωπικά τους έξοδα αλλά πολλοί από αυτούς συμβάλλουν στο οικογενειακό ταμείο, συμπληρώνουν το εισόδημα των άνεργων ή απλήρωτων γονιών τους.
Ανάμεσα στους σπουδαστές υπάρχουν και ανήλικα παιδιά, αφού η εγγραφή στις ΕΠΑΣ έχει ως προϋπόθεση την ολοκλήρωση της Α' τάξης του λυκείου. Υπάρχουν όμως και νέοι που ενώ έχουν τελειώσει κάποια σχολή, παραμένουν άνεργοι και προσανατολίζονται στις ΕΠΑΣ για να έχουν ένα μεροκάματο. Είναι ακόμα χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν σπουδαστές που αφού τελειώσουν τα δύο χρόνια της σχολής γράφονται ξανά σε άλλη ειδικότητα, αφού δεν μπορούν να βρουν δουλειά και αναγκάζονται να αρκεστούν σε μια ακόμα σύμβαση μαθητείας. Η πολυδιαφημισμένη σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας όχι μόνο δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων αλλά, αντίθετα, εγκλωβίζει ένα μέρος της νεολαίας στο φαύλο κύκλο της εναλλαγής μισο-κατάρτισης, δουλειάς με λειψά δικαιώματα, ανεργίας και πάλι από την αρχή.

Πάμφθηνοι και απλήρωτοι

Μέχρι πρότινος, το μεροκάματο των σπουδαστών στις ΕΠΑΣ έφτανε στα 23,5 ευρώ, στο 70% δηλαδή του κατώτερου μεροκάματου του ανειδίκευτου εργάτη. Οι μαθητευόμενοι αμείβονταν με το ποσό αυτό ανεξάρτητα από τον κλάδο στον οποίο δουλεύουν και τη Συλλογική Σύμβαση που ισχύει σε αυτόν. Η επίθεση όμως στον κατώτερο μισθό συμπαρέσυρε ακόμα και το κουτσουρεμένο αυτό μεροκάματο. Από τις 14 Φλεβάρη, όπως διευκρινίζει έγγραφο του ΟΑΕΔ σχετικά με το ζήτημα, το μεροκάματο περιορίζεται στα 18,33 ευρώ, στο 70% του νέου κατώτερου ημερομισθίου. Μάλιστα, το ποσό αυτό επιδοτείται στο μεγαλύτερο μέρος του από τον ΟΑΕΔ: Οι εργοδότες επιδοτούνται με 12 ευρώ για τον κάθε σπουδαστή που απασχολούν και συμπληρώνουν μόλις τα υπόλοιπα 6.
Με δεδομένο αυτό, γίνεται ακόμα πιο σκανδαλώδης η καθυστέρηση στην πληρωμή των σπουδαστών των ΕΠΑΣ μαθητείας, που ξεπερνάει πλέον τους 3 μήνες. Οι σπουδαστές παραμένουν απλήρωτοι από το Γενάρη και ο ΟΑΕΔ επικαλείται τις ευθύνες των υπουργείων γιατί καθυστερούν την έγκριση της επιδότησης που τσεπώνουν οι εργοδότες για κάθε σπουδαστή. Οι επιχειρήσεις, δηλαδή, εκμεταλλεύονται για μήνες ολόκληρους τους νέους αυτούς χωρίς να πληρώνουν ούτε καν αυτά τα προβλεπόμενα μεροκάματα πείνας. Μάλλον η κυβέρνηση, το υπουργείο και ο ίδιος ο ΟΑΕΔ θεωρούν πως είναι πιο δύσκολο για την εργοδοσία να πληρώνει στην ώρα τους μεροκάματα της τάξης των 18 ευρώ, παρά για τους σπουδαστές και τις οικογένειές τους να επιβιώνουν απλήρωτοι. Με αφορμή την κατάσταση αυτή η Γραμματεία Νέων του ΠΑΜΕ και μια σειρά σωματεία από κλάδους στους οποίους εργάζονται οι σπουδαστές θα προχωρήσουν, αύριο, Δευτέρα, στις 2 μ.μ., σε παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας.
Οι νέοι και οι νέες που ανήκουν στην εργατική τάξη και στα άλλα λαϊκά στρώματα πρέπει να υψώσουν τείχος απέναντι στην προσπάθεια του κεφαλαίου να καταδικάσει τη νεολαία στην πιο σκληρή εκμετάλλευση και να τη μετατρέψει σε μοχλό για τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων. Στο πλευρό της η νέα βάρδια της εργατικής τάξης έχει το ΠΑΜΕ και τα ταξικά συνδικάτα που αναλαμβάνουν δράση και πρωτοβουλίες μπροστά στην επίθεση που δέχεται. Ο δρόμος της υποταγής και του συμβιβασμού είναι αδιέξοδος. Κάθε βήμα προς τα πίσω, κάθε υποχώρηση από τις ανάγκες και τα δικαιώματα των νέων εργαζομένων ανοίγει το δρόμο για να δυναμώσει η επίθεση. Τέρμα στον κατήφορο αυτό μπορούν να θέσουν μόνο οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, όταν πάρουν στα χέρια τους τον πλούτο που παράγουν, αφαιρέσουν από τους κεφαλαιοκράτες την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και μαζί με αυτή και την ικανότητα να τους εκβιάζουν ώστε να γίνουν δούλοι στον 21ο αιώνα.

πηγή ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ