ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ Με τα όπλα πάνω στο τραπέζι

Οι ΗΠΑ θέτουν όρους και εντοπίζουν «απειλές», ενώ Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα διαπραγματεύονται μεταξύ τους και με τους Αμερικανούς για τα «ποσοστά κέρδους», ερήμην των λαϊκών συμφερόντων

ΑΟΖ Κύπρου: Τα παζάρια αφορούν το κέρδος των εμπλεκόμενων μονοπωλίων. Ο ενεργειακός πλούτος των λαών της περιοχής μοιράζεται ανάμεσα στα «τσακάλια» της πλουτοκρατίας. Θέλουν το χρήμα του λαού και δε θα διστάσουν να χύσουν το αίμα του

Eurokinissi

Η απειλή της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας απλώνεται πάνω από τους λαούς των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, περισσότερο επίφοβη από ποτέ, καθώς οι υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) που βρέθηκαν σε Κύπρο και Ισραήλ, όπως και αυτοί που μπορεί να βρεθούν στην Ελλάδα, ανατρέπουν τα γεωπολιτικά δεδομένα στην περιοχή και προσελκύουν τα ενεργειακά μονοπώλια όπως το αίμα ελκύει τους καρχαρίες. Η τελευταία δημόσια παρέμβαση των ΗΠΑ συμπαρασύρει πρώτα και κύρια την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Δηλώνουν ότι θέλουν να διεμβολίσουν τις αγορές των Βαλκανίων, εκεί που τα ρωσικά ενεργειακά μονοπώλια έχουν σήμερα κυρίαρχο ή και αποκλειστικό ρόλο. Ωστόσο, είναι πιο σύνθετες και ανομολόγητες οι επιδιώξεις, όσο και οι παρεμβάσεις στην ευρύτερη περιοχή. Οι αστικές τάξεις σε Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα βρίσκονται σε μια διαδικασία ανακαθορισμού στρατηγικών σκοπών και «ποσοστών κέρδους», συνομιλώντας τόσο μεταξύ τους όσο και με τις ΗΠΑ. Αυτό που αποκλείεται, είναι να δουν «άσπρη μέρα» οι λαοί αυτών των χωρών από τη λεηλασία του ενεργειακού πλούτου τους.

Οι στοχεύσεις των ΗΠΑ

Σε αυτή τη φάση κυριαρχεί η ρευστότητα, αφού και στο εσωτερικό της κάθε εμπλεκόμενης χώρας συγκρούονται διαφορετικά συμφέροντα. Οι παρεμβάσεις στο πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο του «Εκόνομιστ» στην Αθήνα, στα τέλη του Μάρτη, ήταν αρκετά αποκαλυπτικές, ακόμη και λόγω της αοριστίας τους για κάποιες πλευρές της υπόθεσης.
Οι ΗΠΑ ήταν ξεκάθαρες όσο και προκλητικές, χωρίς φυσικά να ξεδιπλώσουν ολόκληρο το «κουβάρι» των συμφερόντων τους. Μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα ενέργειας στην Ευρασία, Ρ. Μόρνιγκσταρ, σημείωσαν στο συνέδριο ότι: προτίθενται να συμβάλλουν στη διαμόρφωση (και τον έλεγχο) των πανάκριβων υποδομών μετατροπής και μεταφοράς των υδρογονανθράκων, στηρίζοντας (ελέγχοντας, επίσης) και το λεγόμενο «τρίτο διάδρομο» που προώθησε η ελληνική πλευρά, εφόσον δεν συμμετάσχει το ρώσικο κεφάλαιο στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και το φυσικό αέριο διοχετευθεί στις αγορές των βαλκανικών χωρών, εκεί που δραστηριοποιούνται τα ρωσικά συμφέροντα. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλιστεί η δυνατότητα μεταφοράς και φυσικού αερίου από την Κασπία. Φυσικά, τα σχέδια που θα προκριθούν θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμα.
Οι ΗΠΑ, με αντάλλαγμα τον έλεγχο του εγχειρήματος και τα... περισσότερα από τα κέρδη, προσφέρουν πολιτική «προστασία». Από ποιους; Ο Τ. Αντριους του «Εκόνομιστ» επέστησε την προσοχή στις «φιλοδοξίες των γειτονικών χωρών - όπως η Τουρκία, η Συρία και ο Λίβανος». Μια παρατήρηση που έρχεται να πέσει σαν το βότσαλο σε μια ήδη ταραγμένη λίμνη: Τουρκία, Ισραήλ, Συρία, Λίβανος, Ιράν, Ιράκ βρίσκονται στο επίκεντρο μιας εξελισσόμενης αναταραχής, με καταλύτη τις ΗΠΑ. Οι αστικές τάξεις αυτών των χωρών περιτριγυρίζουν τους υδρογονάνθρακες όπως ο πεινασμένος λύκος το μαντρί και οι συμμαχίες τους δεν είναι καθόλου δεδομένες, όπως και η τυχόν αντιπαλότητά τους. Μπορεί οι ΗΠΑ να δείχνουν τα Βαλκάνια για τις αγορές, αλλά πρώτα θα «ξεκαθαρίσουν» την κατάσταση στις «πηγές».

Τα σχέδια της Κύπρου

Μετά την ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Αφροδίτη», στο «οικόπεδο 12» της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου, από την αμερικανική εταιρεία «Noble Energy», η κυβέρνηση προβάλλει ακόμη πιο έντονα το στόχο της μετατροπής της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο. Προωθεί τη δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) με ικανή κρατική συμμετοχή. Ηδη προχωρά η κατασκευή ιδιωτικού σταθμού αποθήκευσης πετρελαίου, αλλά δρομολογούνται και κρατικές δεξαμενές. Πρώτο μέλημα της Κύπρου εμφανίζεται σε αυτή τη φάση η διασφάλιση της μεταφοράς του φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» στο νησί.
Παρότι η Κύπρος εμφανίζεται πρόθυμη να βάλει πολλούς παίκτες στο παιχνίδι, διατηρώντας και σημαντικό μερίδιο στις υποδομές, το αποτέλεσμα θα κριθεί από τη διαπάλη στο εσωτερικό της. Οπως και στις άλλες χώρες, η αστική τάξη στην Κύπρο δεν έχει ενιαία άποψη όπως και συμφέροντα. Εμφανίζεται να παζαρεύει, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα επιχειρηματικά ενδεχόμενα, αλλά τα βασικά κριτήρια τέθηκαν στο συνέδριο από τον υπουργό Εμπορίου Ν. Συλικιώτη: «Στο επίκεντρο των υπό διαμόρφωση νέων αυτών δεδομένων κεντρική σημασία αποκτά η αλληλεπίδραση δυο σημαντικών παραμέτρων, πρώτον τα άμεσα οικονομικά συμφέροντα που εξαρτούν ή θα εξαρτούν από την περιοχή αμερικάνικες εταιρείες και άλλοι μεγάλοι κολοσσοί και αναφέρομαι στις πετρελαϊκές εταιρείες διεθνών συμφερόντων. Το δεύτερο είναι η στενή συνεργασία Ισραήλ - Ελλάδας και Κύπρου». Στις 11 του Μάη λήγει η προθεσμία για το νέο γύρο παραχωρήσεων των υπόλοιπων «οικοπέδων» στην ΑΟΖ της Κύπρου. Φαίνεται να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 78 εταιρείες, μεταξύ των οποίων και ρωσικές.

Η στάση του Ισραήλ

Ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, Ο. Λαντάου , εμφανίστηκε θετικός απέναντι στη συνεργασία των τριών. Ωστόσο, η σχετική συμφωνία που είχε προαναγγελθεί, δεν προχώρησε. Το παζάρι μόλις ξεκίνησε. Στο συνέδριο έγινε εκτενής αναφορά στα σχέδια του Ισραήλ για σύνδεση του κοιτάσματος «Ταμάρ» (του πρώτου που βρέθηκε πριν από το περίφημο «Λεβιάθαν») με το χερσαίο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου του Ισραήλ, ώστε να διασφαλιστεί η τροφοδοσία του. Το σχέδιο «τρέχει» από την «Noble» και εκτιμάται στα 3 δισ. δολάρια! Παράλληλα, σχεδιάζεται η ανάπτυξη του επίγειου δικτύου αγωγών για τη μεταφορά του, όπου χρειάζεται, στο εσωτερικό της χώρας. Εκτός αυτού, σχεδιάζεται η κατασκευή υπεράκτιου τερματικού σταθμού LNG, για διατήρηση αποθεμάτων. Στο θέμα των εξαγωγών, το Ισραήλ συμφωνεί με την Κύπρο ότι θα περάσουν 7-10 χρόνια μέχρι να ξεκινήσουν, αν και μένει να... αποφασίσει αν θα γίνουν προς την Ασία ή την Ευρώπη. Αυτό που δεν είπε ο υπουργός είναι ότι η «Noble» κουβεντιάζει και με την Κίνα, παρότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ κάνει λόγο για τα Βαλκάνια. Συνακόλουθα, το θέμα των διασυνδέσεων είναι στον «αέρα», αν και το Ισραήλ βλέπει θετικά την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας, αφού μπορεί πολύ πιο σύντομα να αποφέρει κέρδη.

Διεκδικεί ρόλο η Ελλάδα

Στο συνέδριο εκφράστηκε και η αγωνία της ελληνικής αστικής τάξης για επίσπευση των συμφωνιών και συμμετοχή της στο φαγοπότι. Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Γ. Παπακωνσταντίνου, μιλούσε για τον «τρίτο διάδρομο» μεταφοράς φυσικού αερίου προς την ΕΕ και από κάτω «σφάζονταν» για το αν θα γίνει αγωγός ή μεταφορά με LNG προς την Ελλάδα, κάτι που ευνοεί εφοπλιστικές εταιρείες που έχουν αγοράσει τα κατάλληλα πλοία. Μετά την πρόκριση του αγωγού ΤΑΠ για τη μεταφορά του αζέρικου αερίου στην Ευρώπη (αν και δεν έχει λήξη ακόμη το θέμα), η ελληνική κυβέρνηση που θέλει επίσης να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο η χώρα, «αρπάχτηκε» από την προοπτική μεταφοράς φυσικού αερίου από την Κύπρο και το Ισραήλ στην ΕΕ μέσω Ελλάδας. Το σχέδιο του ελληνοϊταλικού αγωγού μπορεί να διασωθεί με κάποιες... τροποποιήσεις.
Καθόλου τυχαία, η ελληνική πλευρά δεν προχωρά στον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, αφού μερίδα της αστικής τάξης θεωρεί περισσότερο ασφαλή και προσοδοφόρα την συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με την Τουρκία, η οποία ίσως δεν έχει και τόσο «κακές» σχέσεις με τις ΗΠΑ στην πραγματικότητα. Ενώ ετοιμάζεται να υποδεχτεί τα πρώτα... γεωτρύπανα και γράφει τις συμβάσεις της εκχώρησης των υδρογονανθράκων του τόπου στα ενεργειακά μονοπώλια, η κυβέρνηση γεμίζει φρούδες ελπίδες τον ελληνικό λαό. Υπόσχεται σημαντικά κέρδη, όταν τη «μερίδα του λέοντος» θα την αρπάξουν οι πολυεθνικές και μάλιστα με τη δυνατότητα να διαμορφώσουν τους όρους. Ενδεικτικά, η «Noble Energy» και η ισραηλινή «Delek» εκδήλωσαν ενδιαφέρον για έρευνα και εκμετάλλευση σε περιοχές κοντά στις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ, αλλά και αλλού, παρότι δεν έχουν προηγηθεί έρευνες.

Χρήμα και αίμα

Τα παζάρια αφορούν τελικά το κέρδος των εμπλεκόμενων μονοπωλίων. Ο ενεργειακός πλούτος των λαών της περιοχής μοιράζεται ανάμεσα στα «τσακάλια» της πλουτοκρατίας. Θέλουν το χρήμα του λαού και δε θα διστάσουν να χύσουν το αίμα του. Απέναντι στην τρομοκρατική κυριαρχία του κέρδους, μπορεί να σταθεί μόνο η εργατική λαϊκή εξουσία. Τον περασμένο Σεπτέμβρη, το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε ότι η κατάσταση στην περιοχή διακρίνεται «από την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, που σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης εντείνονται, για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των ενεργειακών δρόμων, και μπορεί να οδηγήσουν σε γενικευμένες πολεμικές αναμετρήσεις, ως συνέχεια των ιμπεριαλιστικών πολέμων, που εξαπέλυσαν το προηγούμενο διάστημα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ κατά της Γιουγκοσλαβίας, του Αφγανιστάν, του Ιράκ και της Λιβύης. Ιδιαίτερα σ' αυτήν τη νευραλγική περιοχή μεγαλώνουν οι κίνδυνοι νέων πολεμικών συγκρούσεων, ανάλογα με την αναδιάταξη δυνάμεων στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Οι ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνα, Ρωσία κ.ά. έχουν μπει στο χορό των οξυμένων ανταγωνισμών με συμφωνίες - συμμαχίες για τη μοιρασιά της λείας του τεράστιου πλούτου και των ενεργειακών αποθεμάτων της περιοχής».
Η σύγκρουση έχει να κάνει με το καπιταλιστικό κέρδος. Η διέξοδος έχει να κάνει με το λαϊκό κέρδος. Οι πλούσιες ενεργειακές πηγές της Ελλάδας μπορούν να αποτελέσουν εγγύηση ευημερίας και ειρήνης υπό την προϋπόθεση της κοινωνικής κρατικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, με κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο στο πλαίσιο ενός ενιαίου και αποκλειστικά κρατικού φορέα ενέργειας. Η πρόταση του ΚΚΕ επιβεβαιώνεται διαρκώς. Δεν είναι μια τυπική γενικότητα, αλλά ο ρεαλιστικός δρόμος για θετική αλλαγή στη ζωή του λαού.
Γι' αυτό, το ΚΚΕ δηλώνει και καλεί: «Η υπεράσπιση των συνόρων, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα δεν έχει καμία σχέση με την υπεράσπιση των σχεδίων του ενός ή άλλου ιμπεριαλιστικού πόλου, της κερδοφορίας της μιας ή άλλης μονοπωλιακής επιχείρησης, αλλά είναι αναπόσπαστη με την πάλη για ριζοσπαστικές αλλαγές, για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου».

Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ