Φόρα παρτίδα τα σενάρια για το μέλλον της Ευρωζώνης

Αντιμέτωποι με μεγάλα ζόρια στην αστική διαχείριση της κρίσης που βαθαίνει

Δηλωτικές της βαθιάς κρίσης είναι οι εκτιμήσεις ότι η γερμανική οικονομία θα επιβραδυνθεί στο 0,9% το 2012 από 3% φέτος και ότι υπάρχει κίνδυνος να βυθιστούν στην ύφεση οι οικονομίες της Ασίας

Αυξάνονται οι τριγμοί στο ιμπεριαλιστικό οικοδόμημα της Ευρωζώνης και της ΕΕ, καθώς η καπιταλιστική κρίση βαθαίνει σε ολοένα και περισσότερες χώρες. Παράλληλα, πληθαίνουν τα σενάρια «αναμόρφωσης» ή διάλυσης της Ευρωζώνης, εξέλιξη που φαίνεται να απαντάει στα συμφέροντα ισχυρών μερίδων της πλουτοκρατίας.

Στο επίκεντρο της ανησυχίας της πλουτοκρατίας μπαίνει η Ιταλία, με τον Ευρωενωσιακό επίτροπο Ολι Ρεν να στέλνει επιστολή στον Ιταλό υπουργό Οικονομικών, Τζούλιο Τρεμόντι, καλώντας την ιταλική κυβέρνηση να αποσαφηνίσει, μέσα στις επόμενες δυο μέρες, πώς εννοεί να εφαρμόσει τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με την ΕΕ, και συγκεκριμένα για την απορρύθμιση του Ασφαλιστικού, τη διευκόλυνση των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, την πώληση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου και τις αποκρατικοποιήσεις.
Με την επιστολή, η Κομισιόν ζητάει από την Ιταλία νέα, έκτακτη δέσμη μέτρων, με περικοπές και μειώσεις των δημόσιων δαπανών. Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ιταλίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, διαβεβαίωσε ότι η Ιταλία θα εγκρίνει άμεσα τα οικονομικά μέτρα, επιβεβαιώνοντας παράλληλα ότι ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι θα παραιτηθεί άμεσα, μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2012.
Ενδεικτικό της ανησυχίας της άρχουσας τάξης για το εύρος και το βάθος της καπιταλιστικής κρίσης είναι το ότι η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, από το Πεκίνο, προειδοποίησε ότι ο καπιταλιστικός κόσμος είναι αντιμέτωπος με την απειλή ενός «σπιράλ χρηματοοικονομικής αστάθειας» και μιας «χαμένης δεκαετίας». «Διακρίνω σύννεφα στον ορίζοντα» και ιδιαίτερα στην ΕΕ και στις ΗΠΑ, σημειώνει η Κ. Λαγκάρντ, εκτιμώντας ότι τα σχέδια της ΕΕ για τα νέα δάνεια προς την Ελλάδα κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο παραμένουν αβέβαιες οι προοπτικές της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, το οικονομικό συμβούλιο των «πέντε σοφών» της γερμανικής κυβέρνησης, στην ετήσια έκθεσή του, προειδοποιεί ότι η γερμανική οικονομία ενδέχεται να μπει σε φάση κρίσης τον επόμενο χρόνο και ταυτόχρονα επισημαίνει ότι «δεν μπορεί να αποκλειστεί η διάσπαση της Ευρωζώνης, αν τα κράτη - μέλη δεν διορθώσουν τους προϋπολογισμούς τους». Οι ίδιοι σημειώνουν ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26-27 Οκτώβρη, «δεν είναι μία βιώσιμη λύση για τα προβλήματα της Ευρωζώνης», καθώς τα βήματα που έγιναν στη Σύνοδο Κορυφής για την αύξηση της δύναμης πυρός του EFSF θα είναι ένα προσωρινό «φρένο» στην εξάπλωση της κρίσης.
Για τη γερμανική οικονομία προβλέπουν επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 0,9% το 2012 από 3% φέτος. Παράλληλα, στελέχη της «HSBC», μιλώντας στους «Financial Times», προειδοποιούν για τον κίνδυνο εκδήλωσης της κρίσης στην Ασία.

Τριγμοί και στο εσωτερικό της Γερμανίας

Από την πλευρά της, η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, σε συνέντευξή της στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων «DPA», άρπαξε την ευκαιρία να επαναλάβει τις προθέσεις της για «αλλαγή των συνθηκών. Οι κοινές συμφωνίες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης μας προστατεύουν όλους. Αν δεν τηρούνται, θα πρέπει ένας ευρωπαϊκός θεσμός να έχει το δικαίωμα να μπορεί να παρεμβαίνει σε έναν εθνικό προϋπολογισμό, για τον οποίο έχουν διατυπωθεί αντιρρήσεις. Αν υπάρχει αυτό το μέτρο, τα εθνικά κοινοβούλια θα καταρτίζουν κατά κανόνα προϋπολογισμούς που θα αντιστοιχούν στις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σε διαφορετική περίπτωση, είμαι υπέρ της προσφυγής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή άλλου κράτους - μέλους κατά της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».
Ομολογώντας τα ζόρια των αστών να διαχειριστούν την κρίση, η Α. Μέρκελ είπε ότι «όλοι στην Ευρώπη αντιμετωπίζουμε μια πολύ δύσκολη κατάσταση» και προανήγγειλε νέο μπαράζ αντιλαϊκών μέτρων σε όλα τα κράτη της Ευρωζώνης τονίζοντας: «Κανένα κράτος αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι βρίσκεται στο τέλος του δρόμου των μεταρρυθμίσεων, όλοι μας θα πρέπει να σκεπτόμαστε κατά καιρούς τις αναγκαίες προσαρμογές».
Αναφερόμενη στην Ελλάδα και στους χειρισμούς της κυβέρνησης σχετικά με την εξαγγελία για δημοψήφισμα, η Α. Μέρκελ σημείωσε ότι «τα κράτη μας συνδέονται οικονομικά όσο και πολιτικά στην ευρωπαϊκή νομισματική ζώνη τόσο στενά μεταξύ τους, ώστε δύσκολα μπορεί πλέον να μιλά κανείς για εντελώς ανεξάρτητες αποφάσεις. Γιατί ο καθένας πρέπει να ξέρει ότι η εθνική του απόφαση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Εχουμε όλο και περισσότερο να κάνουμε με μια ευρωπαϊκή εσωτερική πολιτική. Το ερώτημα, π.χ., αν η Ελλάδα θα ανακοινώσει δημοψήφισμα για τα μέτρα λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις χωρίς προσυνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους, αφορούσε όλους τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας. Γιατί αμέσως τέθηκε υπό αμφισβήτηση η αξιοπιστία των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης της 27ης Οκτωβρίου».

Δίνουν και παίρνουν τα σενάρια

Πάντως, ο πρόεδρος της Deutsche Bank, Γιόζεφ Ακερμαν, μιλώντας στους «Financial Times», τόνισε ότι η παραβίαση της ασφάλειας των κρατικών ομολόγων στην Ευρωζώνη, που έγινε στην περίπτωση της Ελλάδας, άνοιξε ένα «πολύ επικίνδυνο κουτί της Πανδώρας» και ξεκαθάρισε ότι η συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στη ζημιά από την ελεγχόμενη ελληνική χρεοκοπία «πρέπει να σταματήσει στην Ελλάδα», καθώς «το ελληνικό προηγούμενο εκθέτει τις ευρωπαϊκές τράπεζες καθιστώντας τες πιο ευάλωτες στις διεθνείς αγορές».
Ενδεικτικές των ασίγαστων ανταγωνισμών μεταξύ των διαφόρων μερίδων της πλουτοκρατίας, που μπορεί να συνασπίζονται ενάντια στους λαούς, αλλά δε σταματούν στιγμή τον ατέρμονο πόλεμο μεταξύ τους, είναι οι χτεσινές δηλώσεις του προέδρου της Ομοσπονδίας Γερμανών Εξαγωγέων (BGA), Αντον Μπέρνερ, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι «το σημαντικό για εμάς είναι η ελεύθερη αγορά, δεν έχουμε υποχρεωτικά ανάγκη από ένα κοινό νόμισμα (...) Υπάρχει ζωή για τη Γερμανία μετά το ευρώ; Ναι, υπάρχει».
Ο Α. Μπέρνερ διευκρίνισε ότι η διατήρηση του επιπέδου των εξαγωγών στις χώρες της Ευρωζώνης δεν εξαρτάται από το ίδιο το ευρώ, αλλά από την ελεύθερη αγορά, για παράδειγμα από την απουσία τελωνειακών δασμών. Ο Γερμανός επιχειρηματίας έσπευσε να σημειώσει ότι δεν επιθυμεί το τέλος του ευρώ, αλλά «ένας καλός επιχειρηματίας οφείλει να σκέπτεται το σχέδιο Β». Μάλιστα, τόνισε ότι «αν η νομισματική ένωση διαλυόταν, η Γερμανία θα σχημάτιζε κατά πάσα πιθανότητα "ένα μπλοκ" με τις άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης που διαθέτουν αντίστοιχες οικονομικές δομές, όπως η Αυστρία, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Δανία».
Πάντως, ο Α. Μπέρνερ, αποδεικνύοντας με κάθε λέξη ότι είτε με Ευρωζώνη είτε χωρίς, η πλουτοκρατία θα περάσει από φωτιά και σίδερο τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, επισήμανε ότι η διάλυση του ευρώ θα προκαλούσε ένα πρόβλημα ανταγωνιστικότητας στις γερμανικές επιχειρήσεις, αλλά «με μία λογική νομισματική πολιτική και με μία συμφωνία με τα συνδικάτα» θα ήταν σε θέση να ξεπεραστεί! Φυσικά, ο δρόμος για την αύξηση της «ανταγωνιστικότητας» του κεφαλαίου περνάει μέσα από το τσάκισμα της τιμής της εργατικής δύναμης και σκληρά μέτρα σε βάρος των λαών.

Ζυμώσεις για την Ευρωζώνη

Σε αυτό το κλίμα πληθαίνουν τα σενάρια και οι ζυμώσεις για το μέλλον του ευρώ και της Ευρωζώνης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, μιλώντας σε φοιτητές του πανεπιστημίου του Στρασβούργου, δήλωσε ότι ήταν «λάθος» των Ευρωπαίων ηγετών να συμφωνήσουν στην ένταξη της Ελλάδας στο σκληρό πυρήνα της ΕΕ και ξεκαθάρισε ότι η Ιταλία θα πρέπει να υιοθετήσει τη συνταγή της «σκληρής λιτότητας» για να ξεπεράσει την κρίση.
Παράλληλα, ο Ν. Σαρκοζί στην ομιλία του, ομολογώντας την ανισόμετρη καπιταλιστική ανάπτυξη, αναφέρθηκε σε μια ΕΕ δύο ταχυτήτων και περιγράφοντας τη δομή της σημείωσε ότι «είμαστε ήδη 27 χώρες και στην πραγματικότητα θέλουμε να εντάξουμε και τα Βαλκάνια στην Ενωση. Τότε θα γίνουμε 32 και πιθανόν ακόμα περισσότεροι. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι η ομοσπονδιοποίηση, δηλαδή ο ανώτερος βαθμός ενοποίησης, είναι εφικτή με 34 ή 35 κράτη (...) Είναι ξεκάθαρο ότι θα υιοθετηθεί το μοντέλο των δύο ταχυτήτων στην Ευρώπη: Η μία ταχύτητα θα κινηθεί στην κατεύθυνση της βαθύτερης ενοποίησης εντός της Ευρωζώνης και η άλλη στην προοπτική της συνομοσπονδίας της ΕΕ».
Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι ότι η ΕΕ των πολλών ταχυτήτων ήδη υπάρχει, όπως επιβεβαιώνεται όχι μόνο από την ανισομετρία μεταξύ των κρατών - μελών, αλλά και από την «αντισύνοδο» που διοργάνωσαν προχτές, σε αντιδιαστολή με το Γιούρογκρουπ, οι υπουργοί Οικονομικών των 10 κρατών - μελών της ΕΕ που δε συμμετέχουν στο ευρώ.
Στο ίδιο κλίμα, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και πρώην ηγέτης των Γερμανών «Οικολόγων Πράσινων», Γιόσκα Φίσερ, μιλώντας στη γερμανική «Die Zeit», είπε: «Ας ξεχάσουμε την ΕΕ των 27! Δυστυχώς. Αλλά απλούστατα δεν βλέπω ότι αυτά τα 27 κράτη θα καταφέρουν να καταλήξουν από κοινού σε οποιαδήποτε αξιόλογη μεταρρύθμιση (...) Θα πρέπει να σχηματιστεί μία αβανγκάρντ (πρωτοπορία)», κατά το πρότυπο της Συνθήκης του Σένγκεν, με κοινό ενδιαφέρον τη διατήρηση του ευρώ. «Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι ένα σχέδιο δέκα σημείων για την Ευρώπη, παρόμοιο με εκείνο με το οποίο ο Κολ οργάνωσε επί θητείας του τη γερμανική ενοποίηση. Χρειαζόμαστε ένα σχέδιο δέκα σημείων για μια πολιτική ένωση», επισήμανε ο Γ. Φίσερ.
Ο ίδιος πρότεινε τη δημιουργία «ενός συμβουλευτικού οργάνου για το ευρώ, στο οποίο θα ανήκουν ως απεσταλμένοι από τα εθνικά κοινοβούλια οι επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων και του κοινοβουλίου. Επομένως, οι ηγεσίες των κοινοβουλίων θα έχουν διπλή ιδιότητα, μία εθνική και μία ευρωπαϊκή, ακριβώς όπως και οι πρωθυπουργοί. Ετσι, εκείνοι οι οποίοι έχουν το λόγο στα κοινοβούλιά τους, θα μπορούν να έχουν λόγο και στην Ευρώπη».

πηγή ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ