ΟΥΓΓΑΡΙΑ Αποκαλύπτεται η βαρβαρότητα του καπιταλισμού

Τα παιδιά και στην σοσιαλιστική Ουγγαρία ήταν στο κέντρο της προσοχής της κρατικής μέριμνας. Σήμερα βιώνουν πιο έντονα τις δυσκολίες που βιώνουν και οι γονείς τους

Η κραυγή απόγνωσης που εκδήλωσε με τον πιο ακραίο τρόπο η 51χρονη Εύα Στάισζνι, που στις 6 Οκτώβρη αυτοκτόνησε πηδώντας από το παράθυρο του σπιτιού καθώς βρέθηκε αντιμέτωπη με την τράπεζα από την οποία είχε πάρει στεγαστικό δάνειο, αναδεικνύει τις τραγικές συνέπειες της καπιταλιστικής βαρβαρότητας στη σημερινή Ουγγαρία. Είχε πρόσφατα απολυθεί από τη δουλειά της στο μετρό της Βουδαπέστης και χωρίς μισθό δεν μπορούσε να καταβάλει τις δόσεις της τράπεζας, με αποτέλεσμα η τελευταία να αποφασίσει την κατάσχεση του σπιτιού καλώντας την αστυνομία να εκδιώξει τόσο την ίδια όσο και την 21χρονη κόρη από το σπίτι. Στα τέλη του Οκτώβρη έγινε η κηδεία της άτυχης γυναίκας, στην οποία πήραν μέρος αρκετοί εργαζόμενοι, οι οποίοι ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ουγγαρίας και του Σωματείου των Εργαζομένων στο Μετρό της Βουδαπέστης, τη μετέτρεψαν σε σιωπηλή διαμαρτυρία καταδίκης αυτής της βάρβαρης πολιτικής που οδηγεί τους ανθρώπους σε απόγνωση.Το πρόβλημα που αντιμετώπιζε η Εύα Στάισζνι δεν είναι μοναδικό. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, 1.200.000 νοικοκυριά αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα της μη δυνατότητας καταβολής των δόσεων των στεγαστικών δανείων και την απειλή της κατάσχεσης των σπιτιών τους. Ο Eθνικός Σύνδεσμος Oφειλετών εκτιμά ότι 2 με 3 εκατομμύρια πολίτες δηλώνουν πως δε γνωρίζουν πώς θα ξεπληρώσουν την επόμενη δόση του δανείου τους.
Το πρόβλημα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών πάει κάμποσα χρόνια πίσω. Πριν ξεσπάσει η καπιταλιστική κρίση οι τράπεζες εξαπάτησαν τους δανειολήπτες ωθώντας τους να πάρουν μαζικά δάνεια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Κυρίαρχο ρόλο έπαιξαν οι ξένες τράπεζες που πρόβαλαν δάνεια με χαμηλότερο επιτόκιο και αρχικά ευνοϊκότερους όρους στη συνέχεια ωστόσο ο τόκος αποπληρωμής αυξήθηκε σε ασύλληπτο βαθμό, με αποτέλεσμα 250.000 οικογένειες να κινδυνεύουν άμεσα να χάσουν τα σπίτια τους. Οπως δημοσίευσαν ουγγρικά μέσα ενημέρωσης, ο αριθμός κατασχέσεων στην Ουγγαρία τον Αύγουστο ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Συνολικά 95.364 σπίτια κατασχέθηκαν από τις τράπεζες, 3% περισσότερο απ'ότι τον Ιούλη και 25% περισσότερο την ίδια περίοδο το 2010!
Σύμφωνα με έρευνα του Ουγγρικού Κεντρικού Στατιστικού Γραφείου (KSH) για λογαριασμό του κράτους, 576.000 οικογένειες έχουν δάνεια για κατοικία που αφορά 1.800.000 ανθρώπους, δηλαδή το ένα πέμπτο του πληθυσμού. Με την εμφάνιση της καπιταλιστικής κρίσης στα τέλη του 2008, την υποτίμηση του εθνικού νομίσματος (φιορίνι) αλλά και τα αντιλαϊκά μέτρα που πήραν οι κυβερνήσεις με πρόσχημα την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης, οι Ούγγροι βρέθηκαν υπό ασφυκτικό κλοιό. Η ανεργία φτάνει το 11% και το 15% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, πάντα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Αρνητικές εξελίξεις και στην Παιδεία

Η ακολουθούμενη αντιλαϊκή πολιτική έχει αρνητικά αποτελέσματα σε μια σειρά τομείς της χώρας, όπως είναι η Παιδεία, η υγειονομική περίθαλψη (ζητήματα που είχαν λυθεί την περίοδο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης), ενώ έχουν περικοπεί οι συντάξεις και οι μισθοί και οι συνθήκες εργασίας έχουν χειροτερέψει. Πρόσφατα δημοσιεύματα του τοπικού Τύπου ανέφεραν πως πάνω από 100.000 παιδιά στην Ουγγαρία είναι φτωχά και υποσιτισμένα. Περίπου 20.000 από αυτά τα παιδιά δεν λαμβάνουν αρκετό φαγητό για την επιβίωσή τους ενώ για αρκετά από αυτά, τα νηπιαγωγεία και τα σχολεία είναι οι μόνοι χώροι όπου μπορούν να λάβουν ζεστό φαγητό. Λιγότερο από τα μισά παιδιά πίνουν γάλα στο σχολείο και τα δύο τρίτα των μαθητών ξεκινούν την ημέρα τους χωρίς ψωμί στο πρωινό. Τα δημόσια σχολεία βρίσκονται σε τραγική κατάσταση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περιφέρεια του Πεστ όπου η τοπική διοίκηση δεν μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς. Ως αποτέλεσμα 40 σχολεία δεν έχουν ζεστό νερό και θέρμανση, ενώ η ιδιωτική εταιρεία «TIGAZ» αρνείται να τροφοδοτήσει τα σχολεία με φυσικό αέριο καθώς έχει απλήρωτους λογαριασμούς αξίας 335.000 ευρώ.

Αυξάνονται οι άστεγοι

Οι συνθήκες στις οποίες ζουν οι άστεγοι στην Ουγγαρία, όπου υπολογίζεται πως ξεπερνούν τους 2.500 μόνο στην πρωτεύουσα, ολοένα και χειροτερεύουν καθώς υπάρχει έλλειψη κλινών στα κέντρα «υποδοχής» των αστέγων αλλά και εξαιτίας του παγωμένου χειμώνα. Υπενθυμίζεται πως πέρσι καταγράφτηκαν από τις αρχές 85 θάνατοι - κυρίως άστεγοι - που οφείλονται στο κρύο. Και μέσα σε αυτές τις συνθήκες, από τον ερχόμενο Δεκέμβρη τίθεται σε ισχύ απόφαση της κυβέρνησης για την υποτιθέμενη «προστασία από την υποθερμία», σύμφωνα με την οποία όσοι δεν είναι διατεθειμένοι - ή μάλλον καλύτερα δε βρουν θέση στα καταφύγια για τους αστέγους - θα συλλαμβάνονται και θα τους επιβάλλεται ποινή 50.000 φιορίνιων (185 ευρώ)! Επιπλέον, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να πληρώνουν τα υψηλά ενοίκια και αναζητούν άλλες μορφές κοινής στέγασης για να αποφύγουν να μείνουν άστεγοι. Ετσι, πρόχειρα καταλύματα έχουν στηθεί στα δάση στις περιφέρειες της Βουδαπέστης όπου ολόκληρες οικογένειες ζουν σε καλύβες φτιαγμένες από χαρτόνι και ξύλο, ενώ σε κάθε μεγάλη πόλη της Ουγγαρίας αρκετές οικογένειες ζουν σε εγκαταλειμμένα σπίτια χωρίς ηλεκτρισμό και θέρμανση.
Είκοσι χρόνια μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση, το ζήτημα της στέγης όπως και άλλες βασικές λαϊκές ανάγκες - που είχαν λυθεί στη διάρκεια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης - επανήλθαν και πάλι στο προσκήνιο, με αβάστακτες συνέπειες για το λαό.

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ

    

Οχι στη στρατηγική του κεφαλαίου

Ενα νέο «όχι» σκεπάζει τον ουρανό της Ελλάδας. Ο λαός των Ελλήνων έστρεψε πάλι το βλέμμα του στον Ολυμπο για να ζωντανέψουν τα νάματα λυτρωτικών αγώνων χιλιάδων αγωνιστών. Ο Αρης στέλνει από το μνήμα του το νέο μήνυμα στον υπέρ πάντων όρκο του αγώνα. Οι οχτροί του βρίσκονται μέσα στην πόλη και ξεγελούν το λαό πως είναι «δικοί του άνθρωποι», που δήθεν αναγκάζονται, ενώ δεν θέλουν, να παίρνουν σκληρά μέτρα. Τώρα ο λαός υποχρεώνεται να ζαλωθεί τα νάματα για να τους διώξει. Οι οχτροί είναι το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο. Κατέλαβαν το κουβέρνο με το θησαυροφυλάκιο. Το γεμίζουν βάζοντας ξέφρενους φόρους στα λαϊκά στρώματα. Το αδειάζουν γεμίζοντας τις τσέπες εκείνων που πάντα τις έχουν γεμάτες. Το ξαναγεμίζουν βάζοντας νέους φόρους. Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Οχτροί του λαού είναι η ελληνική αστική τάξη, οι πλουτοκράτες με τα κόμματά τους, τις κυβερνήσεις τους και το δημοσιογραφικό τους επιτελείο. Συνοδεύεται από μια μάζα, ένα συρμό «βολεμένων» και «τακτοποιημένων». Είναι όλοι αυτοί που μετρούσαν την «τακτοποίησή» τους με τον αριθμό των αφισοκολλήσεων, όταν το ΠΑΣΟΚ είχε ακόμη τη μόστρα φιλολαϊκού μορφώματος. Είναι και οι άλλοι, η ξένη κεφαλαιοκρατία της ΕΕ, που κατάπιε το άλλο μισό κομμάτι της και θέλει να καταπιεί την Ευρώπη.

Αυτοί δάνειζαν αφειδώς τα ελληνικά αδέλφια τους και τώρα ζητούν πίσω τα δανεικά και κυρίως να βάλουν χέρι σε όλο τον πλούτο της Ελλάδας σε στεριά, αέρα και θάλασσα. Οι εδώ τοκογλύφοι δεύτερης σειράς κεφαλαιοκράτες τοκιστές σουλατσαδόροι άρχισαν να τα δίνουν όλα, αρκεί να περνάνε για ισότιμοι εταίροι και να 'χουν μερίδιο στο τραπέζι της αρπαγής. Ο πατριωτισμός εξέλιπε γι' αυτούς και στην πλέον στοιχειώδη μορφή. Οι ιδέες και τα όνειρα εκατομμυρίων Ελλήνων εργαζομένων βγήκαν στον πάγκο της αγοράς. Τώρα τα λαϊκά στρώματα υποχρεώνονται να βλέπουν τα παλικάρια τους να ξενιτεύονται στα πέρατα της Γης αναζητώντας εργασία. Να βλέπουν τα παιδιά τους να λιγοθυμούν από την πείνα σε σχολεία χωρίς βιβλία. Να σκέπτονται ακόμη και την ηθική υπόσταση των κοριτσιών τους.

Το νέο «όχι» που σκεπάζει τον ουρανό της Ελλάδας έχει πανάρχαιες ρίζες γι' αυτούς που το λένε. Είναι η λέξη που κλείνει μέσα της το νόημα αγώνων χιλιάδων αγωνιστών για την οικονομική, πολιτική και κοινωνική ελευθερία. Είναι το σύνθημα κραυγής που τα λέει όλα. Ο ισπανικός λαός το είπε με τη φράση «Δεν θα περάσουν» για τους Ισπανούς φασίστες. Ο γερμανικός λαός το είπε με το στόμα των εργατών Σπαρτακιστών με τη φράση «Εργατική εξουσία». Ο ελληνικός λαός το είπε στα βουνά του Ολύμπου και της Γκιώνας με τα όπλα του ΕΛΑΣ και στις γραμμές του ΕΑΜ και τους μετέπειτα αγώνες. Τώρα επαναλαμβάνει το νέο του «ΟΧΙ» στις πόλεις και τα χωριά με τη φωνή του εργατικού κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας που εναντιώνεται στη στρατηγική του κεφαλαίου και τους πολιτικούς εκφραστές του. Αυτό το «όχι» πρέπει να ακουστεί ακόμα πιο δυνατό κόντρα σε κάθε φόβο και εκβιασμό, στην προοπτική της απαλλαγής του από τα δεσμά της πλουτοκρατίας, για τη λαϊκή εξουσία.

Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ