ΠΟΛΩΝΙΑ Νέα μέτρα που κατακρεουργούν λαϊκά δικαιώματα

Για ένα πιάτο φαγητό, αρκετοί Πολωνοί περιμένουν σε ουρές για να λάβουν συσσίτιο

Με παραπέρα σφίξιμο του ζωναριού ξεκίνησε το 2012 για τους Πολωνούς εργαζόμενους. Τους είχε εξάλλου ...προειδοποιήσει ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τασκ στα μέσα του Νοέμβρη, όπου, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο κοινοβούλιο, μίλησε και αυτός για την ανάγκη λήψης «μη δημοφιλών ενεργειών αλλά και θυσίες από όλους», για να «αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης», φυσικά προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου.Λίγες μόλις βδομάδες μετά τη νίκη του κόμματός του «Πλατφόρμα των Πολιτών» στις εκλογές που διεξήχθησαν στις αρχές του Οκτώβρη, ο Τασκ σκιαγράφησε τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του, δίνοντας έμφαση στην αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, καθώς και την κατάργηση ορισμένων επιδομάτων.

Επίθεση σε κατακτήσεις και δικαιώματα

Αλλαγές στις συντάξεις, κατάργηση επιδομάτων

Ο Πολωνός πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη σταδιακή αύξηση της συντάξιμης ηλικίας για άνδρες και γυναίκες από το 2013, αυξάνοντας κάθε τέσσερις μήνες τη συντάξιμη ηλικία κατά ένα μήνα, ώστε έως το 2020 να συνταξιοδοτούνται οι άνδρες και το 2040 οι γυναίκες στα 67 χρόνια. Σήμερα, οι άνδρες συνταξιοδοτούνται στα 65 χρόνια και οι γυναίκες στα 60. Ανάμεσα στα άλλα, ανακοίνωσε πως θα προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος για τους στρατιωτικούς, τους αστυνομικούς, τους δικαστές, τους εισαγγελείς και τους κληρικούς, ενώ παράλληλα δρομολογεί την κατάργηση ορισμένων επιδομάτων.

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις, 20 χρόνια μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση

© Corbis. All Rights Reserved

Αξίζει να σημειωθεί πως η Πολωνία κατέγραψε οικονομική αύξηση το 2009 (1,7%) και αύξησε το εξωτερικό της εμπόριο, κυρίως με τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ο επίσημος κατώτατος μισθός φτάνει τα 347 ευρώ, ωστόσο μετά τις επιβαλλόμενες περικοπές, σήμερα υπολογίζεται στα 250 ευρώ. Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου «SMG/KRC», το 65% των νοικοκυριών δεν έχει αποταμιεύσεις και το εισόδημά τους μόλις που καλύπτει τα καθημερινά πάγια έξοδα. Εκτιμάται πως σχεδόν 13 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 35% του συνολικού πληθυσμού των 38 εκατομμυρίων, ζει σε συνθήκες φτώχειας. Παράλληλα, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός όσων προσπαθούν να επιβιώσουν με λιγότερα από το επίσημο επίπεδο επιβίωσης των 80-98 ευρώ το μήνα.Σύμφωνα με την «Eurostat», η επίσημη ανεργία ανέρχεται στο 9,4%, ενώ η ανεργία στους νέους έχει αυξηθεί ραγδαία, όπου από το 17,3% που ήταν το 2008 σήμερα, στο δεύτερο τετράμηνο του 2011 έφτασε το 24,9%. Το Πολωνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (IPSS) σημειώνει πως οι κοινωνικές δαπάνες για τις ευάλωτες οικογένειες έχουν μειωθεί κατά 20% την περίοδο 2005 - 2009.
Αλλες έρευνες δείχνουν πως η φτώχεια «χτυπά την πόρτα» σε ολοένα και περισσότερους που κατέχουν μια εργασία πλήρους απασχόλησης καθώς και στους εξειδικευμένους και τους απόφοιτους πανεπιστημίων. Το ένα τρίτο των Πολωνών που εξαρτώνται από κάποιο βοήθημα του κράτους κατέχουν πλήρη εργασία, που ωστόσο εξαιτίας των χαμηλών μισθών και των συμβάσεων περιορισμένου χρόνου είναι αναγκασμένοι να προσφύγουν στο κράτος.
Το 2009, η κυβέρνηση Τασκ σε συνεργασία με τις συμβιβασμένες ηγεσίες δύο συνδικάτων υιοθέτησε το λεγόμενο «πακέτο ενάντια στην κρίση», όπου άνοιξε ο δρόμος για παραπέρα απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και την κατάργηση της πληρωμής των υπερωριών, καθώς και συμβάσεις μερικής απασχόλησης με χαμηλότερο εισόδημα.

Συνεχίζονται οι ιδιωτικοποιήσεις

Με στόχο την υπεράσπιση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, οι κατά καιρούς κυβερνήσεις που προέκυψαν μετά τις ανατροπές της σοσιαλιστικής διακυβέρνησης έχουν προχωρήσει από το 1990 στην «αναδιάρθρωση» και στις ιδιωτικοποιήσεις «ευαίσθητων τομέων» όπως είναι ο άνθρακας, ο χάλυβας, οι σιδηροδρομικές μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες και η ενέργεια. Μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικοποιήσεις αφορά την πώληση της κρατικής επιχείρησης τηλεπικοινωνιών «Telekomunikacja Polska» στη γαλλική «Telecom» το 2000.
Σήμερα, η κυβέρνηση Τασκ, επιδιώκοντας να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3%, για να εισαχθεί στην Ευρωζώνη συνεχίζει το μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων αρκετών κρατικών επιχειρήσεων. Μόνο το 2009 - 2010 προχώρησε σε ιδιωτικοποιήσεις αξίας 9 δισεκατομμυρίων ευρώ, που είχαν σαν αποτέλεσμα απολύσεις, μείωση των μισθών και αλλαγές - προς το χειρότερο, φυσικά - για τις εργασιακές συνθήκες. Τον περασμένο Αύγουστο, οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, διαμαρτυρόμενοι για την ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων και τους χαμηλούς μισθούς που φτάνουν μόλις τα 375 ευρώ το μήνα.
Η πολωνική κυβέρνηση έχει ήδη περικόψει τις θέσεις εργασίας στο Δημόσιο, έχει «παγώσει» τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, έχει μειώσει τις συντάξεις για τους εργαζόμενους στο σιδηρόδρομο και τους οδηγούς φορτηγών με βάση τη νέα νομοθεσία που αποτρέπει την πρόωρη συνταξιοδότηση. Για το επόμενο διάστημα, αναμένονται και νέες απολύσεις και περικοπές στις συντάξεις και νέα επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των λαϊκών στρωμάτων.

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ